De temperaturen van de oceanen hebben wereldwijd op 31 juli een recordhoogte bereikt: gemiddeld 20,96 graden Celsius. Dit blijkt uit gegevens van de Copernicus Climate Change Service. Het wateroppervlak van de oceanen is al sinds april erg warm, met onder meer verschillende mariene hittegolven in de Noordelijke Atlantische Oceaan.
Met de temperatuur van 20,96 graden is nipt het vorige record van 20,95 graden uit maart 2016 verbroken. De wereld als geheel maakte de afgelopen vier maanden een lange periode van ongewoon hoge temperaturen van het zeeoppervlak door, meldt Copernicus in een nieuwsbericht.
Het Europese observatieprogramma houdt de gegevens van de oceanen sinds 1976 bij. In de maand juli was de gemiddelde temperatuur van de oceanen 20,89 graden, het hoogste niveau in alle geregistreerde maanden. Dat werd eerder ook bereikt in maart 2016, toen het periodiek optredende weerfenomeen El Niño op een hoogtepunt was.
Later dan gebruikelijk
De situatie in 2023 wijkt af van die van veel andere jaren. Meestal zijn in maart de temperaturen van de oceanen het hoogst. Adjunct-directeur Samantha Burgess van Copernicus tegenover de BBC: “Het feit dat we nu het record zien, maakt me nerveus over hoeveel warmer de oceaan kan worden tussen nu en volgend jaar maart.”
De hoge temperaturen hangen samen met de eerste ontwikkeling van El Niño-omstandigheden, die met name zorgen voor opwarming in de Stille Oceaan. Copernicus wijst er wel op dat de huidige aanwezigheid van het weerfenomeen zich nog maar in de beginfase bevindt. Ook zijn er elders erg hoge temperaturen van het zeeoppervlak. Dit geldt vooral voor de Noordelijke Atlantische Oceaan.
Noordelijke Atlantische Oceaan
In juni en juli zijn in grote delen van de Noordelijke Atlantische Oceaan uitzonderlijk hoge temperaturen en bijbehorende mariene hittegolven waargenomen. In sommige gebieden was zelfs sprake van een afwijking van 6 tot 8 graden ten opzichte van wat als normaal wordt gezien. Voor de oceaan als geheel kwam de temperatuur van het zeewater zeer dicht in de buurt van het record van 24,81 graden, gevestigd in september 2022.
Vorige maand ontwikkelde zich ook een mariene hittegolf in de Middellandse Zee, die als sterk tot ernstig wordt aangemerkt en op sommige plekken als extreem. Plaatselijk waren er afwijkingen van 5,5 graden langs de kusten van Italië, Griekenland en Noord-Afrika. De zeer hoge temperaturen van het zeewater houden volgens Copernicus waarschijnlijk verband met de recente ‘hittekoepel’ en extreme hittegolven in Zuid-Europa.
Weergave van de temperatuurafwijkingen in de Atlantische Oceaan in juli 2023, vergeleken met het gemiddelde in de periode 1991-2020 (gegevens: ERA5) I Bron: Copernicus Climate Change Service/ECMWF
