De winnaar werd hun recycleproject PHA2USE deze week net niet, maar toch zijn Waterschap Brabantse Delta en zijn samenwerkingspartners blij. Als een van de drie finalisten zijn ze immers wel dicht bij de titel Beste Overheidsinnovatie 2023 gekomen. Die ging uiteindelijk naar de koffiebranderij ‘Zuivere Koffie’ van het Justitieel Complex Zaanstad.
Doel van het project PHA2USE is de ontwikkeling van een natuurlijke plasticvervanger uit organische reststromen. Hiervoor wordt slib gebruikt, een restproduct uit de rioolwaterzuivering. In een proeffabriek in Dordrecht krijgen de bacteriën extra voedingsstoffen toegediend, waardoor ze meer polyhydroxyalkanoaat (PHA) produceren. Die stof vormt de basis voor de plasticvervanger Caleyda.
PHA2USE was als enige inzending uit de watersector doorgedrongen tot de shortlist van tien overheidsinnovaties die begin september door mochten naar de tweede ronde. Op 22 september rolden daar drie finalisten uit, waaronder dus dit project. Afgelopen dinsdag maakte de Vereniging voor OverheidsManagement de nummer 1 bekend.
"Mede namens alle betrokkenen feliciteren we de winnaar met deze award", reageerde Niels Mureau, dagelijks bestuurslid van Brabantse Delta. "Tegelijkertijd zijn wij blij dat we genomineerd waren en tot de top 3 behoorden. We zijn allemaal heel trots op het traject dat inmiddels doorlopen is om tot het huidige halffabrikaat te komen en we blijven met enthousiasme werken aan het onderzoek naar het uitbreiden van de productie- en toepassingsmogelijkheden."
Plantenpotjes
Brabantse Delta was twee jaar geleden initiatiefnemer van PHA2USE. Het product Caleyda wordt nu verder ontwikkeld door een samenwerkingsverband van de waterschappen De Dommel, Hollandse Delta, Scheldestromen en Fryslân, kenniscentrum Stowa, technologiebedrijf Paques Biomaterials, duurzaam energie- en afvalbedrijf HVC, Slibverwerking Noord-Brabant en AquaMinerals. TU Delft en Wetsus ondersteunen het onderzoek.
De eerste kilo's Caleyda werden afgelopen juli overhandigd aan Maan Group. Dit bedrijf maakt er afbreekbare plantenpotjes (growcoons) van en test die in de teelt van gewassen. Ook twee andere producenten proberen de natuurlijke plasticvervanger al uit, aldus de samenwerkingspartners.
Eerlijker voor de boeren en de maatschappij.
Het pleidooi voor meer overleg in het kader van grensoverschrijdend waterbeheer met Duitsland en België, maar ook met Luxemburg, Frankrijk en Zwitserland, is wel steekhoudend. Het stroomgebied van de Rijn beslaat naast Nederland immers Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Stroomgebied van de Maas beslaat naast Nederland ook Frankrijk, Luxemburg, België en Duitsland. Voor zover ik weet zijn er in waterschapverband slechts een aantal pilots hier momenteel concreet mee bezig o.a. via het ontwerpen en operationaliseren van grensoverschrijdend waterbeheer rondom de Overijsselse Vecht en ook voor delen van het Roer stroomgebied dat aansluit op de Maas. Ruimte voor de rivieren in Nederland gaat maar beperkte impact hebben als niet eenzelfde inhaalslag gaat plaatsvinden in de bovenstrooms genoemde landen.
Acht kennisinstituten uit Nederland, België, Duitsland en Luxemburg gaan daarom onder coördinatie van Deltares onderzoek doen naar beter beheer van grensoverschrijdende regionale stroomgebieden. De watersnood in juli 2021 heeft geleerd dat autoriteiten hier geen goed overzicht over hebben en dat kennis over de overstromings- en droogterisico’s langs de kleinere grensoverschrijdende zijrivieren van de Maas en Rijn nog heel versnipperd is.
Het artikel stelt terecht dat voor grensoverschrijdend waterbeheer nog te weinig urgentie is.