Vochtige doekjes op plastic basis die door het toilet worden gespoeld zorgen jaarlijks voor miljoenen euro’s aan schade in het rioolsysteem. Ook de milieuschade is groot. Onder andere Stichting RIONED en de Unie van Waterschappen overhandigden daarom een petitie aan de Tweede Kamer. Het doel: vochtige doekjes plasticvrij maken.
“Dit is het moment om stappen te zetten”, zegt Eric Oosterom van Stichting RIONED. Dit is een kennisorganisatie op het gebied van stedelijk waterbeheer. “In Europa wordt volgend jaar onderhandeld over aanscherping van de Single Use Plastics-richtlijn, die vanaf 2026 zal gaan gelden. Wij willen doekjes op papierbasis als speerpunt van de Nederlandse inbreng in deze onderhandelingen.”
Het was lang stil als het gaat om politieke stappen naar het terugdringen van plastic in vochtige doekjes. “Rond 2009 hadden we een actieve minister en is het plastic verbannen uit vochtige toiletdoekjes. Maar er worden veel meer natte doekjes gebruikt in het huishouden. Bijvoorbeeld om schoon te maken, en ook voor babybillendoekjes gelden deze regels nog niet.”
Deze doekjes worden, ondanks waarschuwingen op de etiketten, nog regelmatig door de toiletten gespoeld. “In de riolering hopen de doekjes zich op tot grote proppen. Zij zorgen voor verstoppingen in het rioolsysteem en ook de pompen lopen er regelmatig op vast. En als ze wel door de pompen komen, zorgen de vezelmaterialen voor problemen op de zuiveringen bij sensoren en zeven.”
Maar daarna ontstaat nog een probleem, legt Oosterom uit. “De plastics spoelen met het residu de zuivering weer uit. Dan gaan ze het milieu in. En daar wil je ze om een heleboel redenen niet hebben. Sterker nog, we werken met elkaar toch aan het oplossen van de plastic soep?”
“En dat kan ook gewoon”, vervolgt Oosterom. “Het Verenigd Koninkrijk heeft onlangs het goede voorbeeld gegeven. In een convenant met winkels en producenten is afgesproken dat alleen nog doekjes op papierbasis zijn toegestaan. Dus ook de industrie is niet per se tegen. Er zit alleen een kostenverschil tussen doekjes op basis van papier en doekjes op basis van plastics.”
Concreet wil Oosterom daarom dat de politiek keuzes maakt om dat kostenverschil terug te brengen. “De manier waarop dat gaat gebeuren, is niet aan ons. Onze petitie maakt deel uit van een bredere maatschappelijke beweging om het gebruik van plastics terug te dringen. Uiteindelijk gaat het erom dat we geen plastics gebruiken als dat niet strikt noodzakelijk is. Daar moeten we naar toe. En laten we dan beginnen met die doekjes.”
Eerlijker voor de boeren en de maatschappij.