De rioolwatermeting op het dashboard coronavirus is door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu aangepast en daardoor nauwkeuriger geworden. De cijfers over het virus in rioolwater worden nu verrekend naar honderdduizend inwoners. Dit maakt het mogelijk om gemeenten met elkaar te vergelijken.
Het riool kan worden gezien als een vroeg waarschuwingssysteem voor een groei van het aantal besmettingen. Het coronavirus Covid-19 zit vaak al in de ontlasting van mensen voordat ze klachten krijgen. Het RIVM zag begin september het aantal virusdeeltjes stijgen, nog voor er sprake was van een tweede coronagolf. Deze functie wordt nu verder versterkt door de aanpassingen die vandaag zijn ingegaan.
Cijfers gecorrigeerd
Onderzoekers van het RIVM testen eens per week rioolwater dat over 24 uur verzameld is bij ruim driehonderd rioolwaterzuiveringsinstallaties. Er wordt gezocht naar de concentratie van het genetisch materiaal (ribonucleïnezuur ofwel RNA) van het coronavirus. Zij maten RNA-deeltjes tot nu toe per milliliter rioolwater.
De cijfers van de rioolwaterscreening worden voortaan op een andere manier gepresenteerd en zijn daarvoor gecorrigeerd. Dat vertelde professor Ana Maria de Roda Husman, hoofd van de afdeling Milieu bij het Centrum voor Infectieziektebestrijding van het RIVM, gisteren in het tv-programma Nieuwsuur. “Namelijk: hoeveel virus er in het riool zit, gerekend per 100.000 inwoners. Daardoor kunnen de cijfers van rioolmetingen beter worden vergeleken met andere indicatoren op het dashboard, zoals het aantal positief geteste mensen.”
Verder is een correctie doorgevoerd voor de hoeveelheid water die bij een rioolwaterzuivering langskomt. Het aantal virusdeeltjes per milliliter afvalwater kan worden gemeten, zonder dat de hoeveelheid regenwater daarop invloed heeft. Ook dat zorgt voor cijfers die nauwkeuriger zijn.
Vergelijking tussen gemeenten
Waar dat voorheen niet mogelijk was, kunnen gemeenten en veiligheidsregio’s nu met elkaar worden vergeleken. Dit is volgens De Roda Husman belangrijk, omdat Veiligheidsregio’s willen weten op welke locaties de meeste virussen in het rioolwater zitten. Het geeft een beeld van hoeveel mensen in een gemeente virussen aan het verspreiden zijn, wat sturing mogelijk maakt. “Wat is er lokaal nodig aan maatregelen?”
De bedoeling is om vaker dan een keer per week te meten. Volgens De Roda Husman zal dit binnen afzienbare tijd twee keer per week gebeuren en wordt de frequentie later verder opgevoerd, naar uiteindelijk misschien zelfs dagelijks. “Door vaker te meten is het mogelijk sneller in te spelen op regionale stijgingen.” Momenteel is er sprake van een wisselend beeld. “Op sommige locaties zijn de virusaantallen nog aan het stijgen, maar er zijn ook locaties waar deze aantallen juist lijken af te nemen.”
Update 3/11 om 21.00 uur
Het gemiddeld aantal virusdeeltjes per 100.000 inwoners tussen 26 oktober en 1 november is inmiddels bekendgemaakt: 790,3 x 100 miljard. Om tot dit wekelijkse landelijke gemiddelde te komen, zijn alle rioolmeetwaarden van deze week bij elkaar opgeteld en gedeeld door het aantal metingen. Ter vergelijking enkele aantallen uit eerdere weken: 47,3 (7 - 13 september), 318,62 (12 - 18 oktober) en 567,73 (19 - 25 oktober), steeds x 100 miljard. In het coronadashboard zijn ook de aantallen per veiligheidsregio te vinden, waarbij de zeer hoge score in Zaanstreek-Waterland (3.420,81) opvalt. Voor Flevoland is het slechts 94,84.
Update 4/11 om 9.30 uur
De Unie van Waterschappen heeft een bericht gepubliceerd over de verbeterde meetmethode. Hierin staat onder meer: “STOWA, het kenniscentrum voor de waterschappen, heeft samen met het CBS, het RIVM en de waterschappen de kaarten van het CBS en die van de riolering aan elkaar gekoppeld. Zo is preciezer in beeld wat de herkomst is van het rioolwater dat op een zuivering binnenkomt. De rioolwatermetingen van verschillende gemeenten en veiligheidsregio’s kunnen nu worden vergeleken. Bovendien is beter in beeld gebracht welk deel van het rioolwater afkomstig is van huishoudens, en welk deel van bijvoorbeeld industriewater of regenwater.” De link naar dit bericht op de site van de Unie is hieronder te vinden.
MEER INFORMATIE
Item in Nieuwsuur (vanaf 11.25)
RIVM over huidig rioolwateronderzoek
Rioolwatermeting coronadashboard
Bericht Unie van Waterschappen
H2O-bericht: rioolwateronderzoek op 318 rwzi’s
