De Japanse duizendknoop is een invasieve exoot die waterschappen, Rijkswaterstaat en andere terreinbeheerders kopzorgen oplevert. Een nieuwe bestrijdingswijze is verhitten van besmette grond op hoge temperatuur. Volgens onderzoek is deze techniek erg effectief.
De Japanse duizendknoop zorgt door het hele land voor veel schade aan onder meer dijken, gebouwen en leidingen. Het is met de bestaande methoden erg lastig en vaak kostbaar om deze plant weg te krijgen vanwege het dikke en wijd vertakte wortelstelsel. Aannemingsmaatschappij Van Gelder en Van den Herik Zuigtechniek hebben daarom een nieuwe techniek ontwikkeld die gebaseerd is op verhitting. Hierbij wordt met duizendknoop besmette zandgrond gereinigd in een mobiele verhittingsmachine, die de naam JDKiller heeft gekregen.
Pionieren
De bedrijven hebben de methode niet meteen op de markt gebracht, maar eerst onafhankelijk laten testen door Wageningen University & Research (WUR), kenniscentrum Probos en boomtechnisch onderzoeks- en adviesbureau Tree-O-Logic. De uitkomsten zijn deze week gepubliceerd. Bij de test is besmette zandgrond van zes locaties behandeld met de thermische verhitter. Daarna hebben de onderzoekers in het groeiseizoen zeven weken lang gekeken of de Japanse duizendknoop toch weer de kop op zou steken.
Volgens hen is door de verhittingstechniek het aantal vitale wortelstokfragmenten met gemiddeld 99 procent afgenomen. Soms zijn ze helemaal verdwenen. Wat eventueel nog van de woekeraar in de grond is achtergebleven, kan met een nazorgplan worden bestreden. “Een mooi resultaat”, zegt Corné van den Berg, senior projectleider bij Aannemingsmaatschappij Van Gelder. “Onze techniek is nu bewezen effectief. Het was echt pionieren. We zijn hiermee al ruim twee jaar bezig.”
Hoge temperatuur
Bij de verhittingstechniek worden eerst de bovengrondse delen van de Japanse duizendknoop afgeknipt. Daarna volgt ontgraving en wordt grof materiaal zoals stenen en dikke wortelstronken met een sterrenzeef uit de grond gehaald. Van den Berg: “In de grond die overblijft, zitten alleen kleine fragmenten van de duizendknoop. Deze grond wordt gedoseerd in de mobiele installatie geladen en dan gedurende een bepaalde tijd op hoge temperatuur verhit. De temperatuur en de snelheid van de machine zijn zo afgesteld dat de Japanse duizendknoop doodgaat, maar zaden van andere planten kunnen overleven. Dat bewijst dat de grond nog levensvatbaar is.”
De mobiele installatie die op CO2-neutrale brandstof draait, wordt - mits mogelijk - geplaatst op de te behandelen locatie. Hoe zit het met het gevaar van verspreiding van duizendknoop? “Menselijk falen is de grootste verspreidingsbron bij bijvoorbeeld maaien of verslepen van grond”, zegt Van den Berg. “Dat speelt bij onze techniek niet, omdat we alles op locatie doen. Het enige risico is de afvoer van bovengrondse delen van de plant. We voeren die zorgvuldig af naar een erkende verwerker.”
-advertentie-
Maatwerk
De huidige mobiele installatie kan zo’n vijftig kubieke meter zandgrond per dag reinigen. Er wordt nu een grotere machine gebouwd die meer capaciteit heeft. Over de kosten voor opdrachtgevers is Van den Berg terughoudend. “Dat hangt van de locatie af, want het is elke keer maatwerk. Ik durf wel te zeggen dat onze verhittingstechniek niet duurder is dan andere technieken.”
De huidige machine is alleen geschikt voor zandgronden. Aannemingsmaatschappij Van Gelder en Van den Herik Zuigtechniek gaan ook een mobiele installatie ontwikkelen voor de verwijdering van Japanse duizendknoop op klei- en veengronden. “Wij hebben er vertrouwen in dat dit gaat lukken maar zover zijn we nog niet”, zegt Van den Berg. “Hopelijk hebben we daar in 2021 een machine voor.” Volgens hem mag er wettelijk geen besmette grond worden gestort als er effectieve bestrijdingsmethoden zijn. “Daarop kunnen we dus straks voor diverse grondsoorten een bewezen antwoord geven.”
MEER INFORMATIE
Toelichting op verhittingstechniek
WUR over de effectiviteit hiervan
Samenvatting van onderzoek
Probos over bestrijding van duizendknoop
WUR over aanpak Japanse duizendknoop