Water Natuurlijk heeft landelijk gezien de meeste zetels veroverd bij de waterschapsverkiezingen, net als vier jaar geleden. Het CDA en de Algemene Waterschapspartij verliezen terrein. Op 20 maart bracht 51,4 procent van de kiezers een stem uit, een beduidend hoger percentage dan in 2015. Ook steeg het aantal vrouwelijke bestuurders aanzienlijk.
Het resultaat van de tegelijkertijd gehouden Provinciale Statenverkiezingen zorgde voor flinke politieke opschudding, maar dat kan niet worden gezegd van de uitkomst van de verkiezingen voor de algemene besturen van de waterschappen. Vorige week donderdag bleek uit de voorlopige uitslagen van de 21 waterschappen al dat er bij de zetelverdeling niet erg veel veranderd is. Dat beeld werd bevestigd door de definitieve uitslagen die zij maandag publiceerden.
Meer vrouwelijke bestuurders
De landelijke opkomst is vastgesteld op 51,4 procent, nog iets hoger dan het voorlopige percentage van 50,5 procent. Dat betekent een aanzienlijke toename ten opzichte van de 43,5 procent in 2015. Wel is relatief vaak blanco of ongeldig gestemd, vergeleken met de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Vicevoorzitter Hein Pieper van de Unie van Waterschappen sprak donderdag tegenover H2O al zijn tevredenheid uit over de hoge opkomst. “Dat laat zien dat de thema’s die wij in de campagne naar voren hebben gebracht, zoals water, klimaat en energie, echt leven.’’
De vrouwelijke bestuurders zijn sterk in de minderheid binnen de algemene besturen van de waterschappen, maar hun aandeel is wel aanzienlijk gegroeid. Dit meldt het initiatief Stem op een Vrouw dat het aantal vrouwen in de politiek wil verhogen en campagne heeft gevoerd voor de verkiezingen. Het aantal vrouwen steeg van 121 (20,7 procent) naar 145 (25,1 procent) van de in totaal 577 bestuurders. Verschillende vrouwen die op een onverkiesbare plaats stonden, hebben door voorkeursstemmen alsnog een zetel behaald.
Water Natuurlijk: geweldig resultaat
Water Natuurlijk kreeg in totaal 85 zetels en bleef daarmee nagenoeg stabiel (een zetel winst). Een opmerking hierbij: in 2015 waren er nog 23 waterschappen, zodat er toen wat meer zetels te verdelen waren. De landelijke waterschapspartij heeft bij negen waterschappen de meeste stemmen gehaald. Op de eigen site spreekt Water Natuurlijk van een ‘geweldig resultaat’. “De kiezer heeft daarmee gekozen voor waterschappen waarbij niet langer alleen de traditionele belangen domineren, maar waar ook duurzaamheid, leefbaarheid en gezond water voor iedereen centraal komen te staan.”
De partij kondigt aan zich in heel Nederland in te zetten om het verkiezingsresultaat te verzilveren. “Bij het vormen van nieuwe dagelijkse besturen van de waterschappen kijken we daarbij naar mogelijke partners die natuur, landschap en duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan. Ook de waterschappen hebben daarin immers een grote opgave. Er valt geen tijd te verliezen.”
Tweede plaats voor VVD
De VVD kwam uit op zeventig zetels - drie meer dan in 2015 - en is nu de tweede partij in waterschapsland. De liberale partij is de grootste bij vijf waterschappen. Het CDA is gezakt naar de derde plaats. De partij boette zestien zetels in en heeft er zestig overgehouden. Voor 50PLUS zijn de waterschapsverkiezingen een succes geworden: een stijging van 23 naar 32 zetels. De ouderenpartij heeft bij een aantal waterschappen voor het eerst een vertegenwoordiger in het algemeen bestuur.
Bij vijf waterschappen werd een lokale partij de grootste: Hollandse Delta, Hollands Noorderkwartier, Limburg, Scheldestromen en Zuiderzeeland. Opvallend is de hoge score van Groen, Water & Land bij de verkiezingen voor het bestuur van hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Het ‘politiek ongebonden’ waterforum bemachtigde zeven zetels, drie meer dan runner-up PvdA.
De Partij van de Arbeid behaalde met 49 zetels precies dezelfde landelijke score als vier jaar terug. De Partij van de Dieren won twee zetels en heeft er nu zeventien, terwijl de ChristenUnie één zetel meer kreeg en naar vijftien ging. De Algemene Waterschapspartij (AWP) ging in 2015 al wat achteruit en moest opnieuw terrein prijsgeven. Zo ging de AWP bij Waterschap Rivierenland terug van drie naar één zetel. In totaal werden 22 bestuurders gekozen, een verlies van zeven zetels.
AWP: opkomst net niet kunnen bijbenen
Voor de Algemene Waterschapspartij lijkt het glas eerder halfvol dan halfleeg. De AWP heeft het over meer stemmen (14 procent extra) en meer nieuwe leden (toename van 7,5 procent in de laatste twee weken voor de verkiezingen). Maar de partij heeft de hogere opkomst naar eigen zeggen ‘net niet kunnen bijbenen’. “We moeten daarom als waterschapspartij de komende vier jaar heel hard werken om de grote waterthema’s bij de burger onder de aandacht te brengen”, zegt AWP-voorzitter Ron van Megen. Volgens hem hebben landelijke thema’s als de energienota en de pensioenen de waterschapsverkiezingen overschaduwd.
Van Megen vindt dat kiezers sterk geneigd zijn om hun stem aan de politieke partij te geven die ze ook voor de Provinciale Staten kiezen. “De kiezer heeft het belang van het werk van de waterschappen nog niet goed op het netvlies. De kiezer is bovendien nog relatief onbekend met de waterschapspartijen zoals de AWP. Dit terwijl het volgens ons een fundamentele keuze is om op een onafhankelijke waterschapspartij te stemmen, juist omdat de landelijke politieke partijen weinig toevoegen aan het openbaar debat over het bestuur van een waterschap.”
MEER INFORMATIE
UvW over definitieve verkiezingsuitslag
Bericht over voorlopige uitslag
Reactie van Water Natuurlijk
Reactie van AWP
Artikel magazine H2O: Verkiezingen: geen politiek, de focus op water
