De waterschappen gaan intensiever een aantal regionale waterbeheerders in Colombia ondersteunen. Hiervoor zijn onder de paraplu van Blue Deal samenwerkingsovereenkomsten getekend. De bedoeling is om de uitvoeringskracht van de waterbeheerders te versterken.
In Colombia lopen er al enkele projecten, zoals in de miljoenenstad Cali waar sinds 2016 Nederlandse waterschappen ondersteuning bieden. Door het afsluiten van overeenkomsten in het kader van het programma Blue Deal wordt de samenwerking met de watersector in het Zuid-Amerikaanse land versterkt en uitgebreid. Onder de verzamelnaam InspirAgua zijn er nu partnerschappen met vijf clusters van regionale waterbeheerders. De partnerschappen met de regio’s Neiva en Santander zijn nieuw.
Versterken van uitvoeringskracht
De samenwerking heeft een lange aanloop gehad, vertelt Ellen Bollen-Weide, programmamanager InspirAgua en werkzaam bij Waterschap Rijn en IJssel. “In 2010 waren er grote overstromingen in Colombia. Kort daarna bezocht koning Willem-Alexander het land en toen is een intentieovereenkomst getekend dat Nederland op waterterrein zou helpen. In de eerste jaren zijn er vooral adviesrapporten door onze ingenieursbureaus geschreven, waarin concepten als Ruimte voor de Rivier werden aanbevolen. Maar het is natuurlijk ook de bedoeling dat er wat gaat gebeuren.”
Dat is volgens Bollen-Weide de insteek van het programma Blue Deal van de Nederlandse waterschappen. “Hierdoor is het mogelijk om een langjarige samenwerking met buitenlandse partners aan te gaan, in principe tot 2030. De focus van Blue Deal ligt op het versterken van de uitvoeringskracht van waterbeheerders. In de kern is wat we in Colombia doen hetzelfde als in andere landen.”
Drie lagen-model
Een zeer grote uitdaging in het Zuid-Amerikaanse land is de afvalwaterbehandeling, zegt Bollen-Weide. “Er staan wel zuiveringen, her en der ook grote, maar het gros doet het slecht of zelfs niet. Dat heeft vooral te maken met onvoldoende kennis en vaardigheden en ontoereikende organisatiekracht om zo’n zuivering te runnen.”
De deskundigen uit Nederland brengen het drie lagen-model voor watergovernance in. Dit houdt in dat een waterbeheersorganisatie op inhoudelijk, institutioneel en relationeel gebied zijn zaakjes op orde moet hebben. Bollen-Weide: “We kijken samen met de Colombiaanse partner welke aspecten het meest problematisch zijn en zoeken dan binnen onze waterschappen naar medewerkers met veel relevante kennis en ervaring. Zij gaan voor een kortere tijd naar Colombia om de mensen daar te adviseren. Vervolgens gaan die er zelf mee aan de slag.”
Pool van experts
De Nederlandse pool voor Colombia bestaat uit ongeveer veertig deskundigen van tien waterschappen. Er wordt breed expertise ingezet, merkt Bollen-Weide op. “Niet alleen hydrologen, afvalwatertechnologen en dergelijke, maar ook specialisten in projectmanagement en financiën. Het is maatwerk, door de vraag gestuurd. In Colombia is onze hulp er eigenlijk altijd op gericht dat zaken die er al zijn, goed gaan werken.”
‘Onze mensen krijgen een bredere blik op wateroplossingen’
Bollen-Weide noemt als voorbeelden de implementatie van een beheerplan en de naleving van vergunningen. “Zoiets kost niet het meeste geld, maar zijn vaak wel het ingewikkeldst om te organiseren. We zorgen er daarom voor dat de vijf clusters hun ervaringen uitwisselen, zodat zij van elkaar kunnen leren.”
Zelf leren
Leren de Nederlandse waterschappen hier ook zelf van? “Ja, uiteraard”, antwoordt Bollen-Weide. “Zeker in Colombia is het een heel evenwichtig verhaal. Er wonen veel arme mensen, maar het is geen arm land. De Colombiaanse medewerkers zijn uitstekend geschoold en wassen onze experts nog wel eens de oren.”
Bollen-Weide vindt vooral de ontwikkeling van een bredere blik een meerwaarde. “Onze mensen gaan nadenken over andere oplossingen dan we in Nederland gewend zijn. Ik zie dat medewerkers die in Colombia zijn geweest, altijd vraagtekens zetten bij hoe het hier gaat. Zij worden door deze buitenlandse ervaring beter in hun werk.”
Partnerschappen in negen landen
Er zijn nu partnerschappen in negen landen gerealiseerd onder de vlag van het programma Blue Deal. Op maandag 8 april wordt het officiële startschot voor deze partnerschappen gelost. In het kader van Blue Deal investeren de waterschappen en de ministeries van Buitenlandse Zaken en van Infrastructuur en Waterstaat tot 2030 75 miljoen euro in langdurige internationale samenwerkingsprojecten. Het doel is om minstens twintig miljoen mensen in veertig stroomgebieden wereldwijd beter te beschermen tegen water en een betere toegang te geven tot schoon, voldoende en veilig water.
MEER INFORMATIE
UvW over samenwerking met Colombia
Lancering Blue Deal in maart 2018
Hein Pieper (UvW) over waarde Blue Deal
Toelichting op Blue Deal
Ervaringen in Zuid-Afrika blauwdruk
