Waterveiligheid in verleden, heden en toekomst staat in de schijnwerpers tijdens het themajaar waarin de Sint-Elisabethsvloed uit 1421 wordt herdacht. Vier waterschappen en Rijkswaterstaat behoren tot de zeventig partijen uit het zuidwesten van het land die activiteiten organiseren.
Tot en met september 2022 zijn er ruim honderd evenementen in West-Brabant en Zuid-Holland. Het themajaar is op 2 juli officieel van start gegaan met de Grote Feestelijke Reddingsdag in Dordrecht. Zo’n 130 leerlingen van basisscholen – De Redders van Dordt – bouwden zelf vlotten en gingen daarmee de rivier op om evacués in veiligheid te brengen.
Verwoestende overstroming
Het zwaartepunt ligt op 18 november. Op deze dag vond zeshonderd jaar geleden een van de ergste overstromingen uit de vaderlandse geschiedenis plaats. De Sint-Elisabethsvloed kostte het leven aan duizenden mensen en leidde tot het ontstaan van het natte gebied van de Biesbosch.
Vandaar dat in de herdenking van deze ramp waterveiligheid centraal staat, zegt Sanne van Deelen die vanuit waterschap Brabantse Delta bij de organisatie van het themajaar betrokken is. “Wij willen hiermee de aandacht vestigen op het feit dat het niet vanzelfsprekend is dat we in Nederland droge voeten hebben. Aan dat haakje zijn allerlei activiteiten opgehangen.”
De komende vijftien maanden is er van alles te doen en zien, zoals exposities, lezingen, concerten, congressen, educatieve activiteiten, designateliers en wandel- en fietstochten. Ook verschijnen er enkele speciale publicaties, bijvoorbeeld het boek De grote en vreeselike vloed van Lotte Jensen. Het programma wordt nog verder uitgebreid, vertelt Van Deelen. “Door corona hebben we nog het een en ander te regelen.”
Dat is ook de reden dat het themajaar vertraging heeft opgelopen. Het was oorspronkelijk de bedoeling om in januari te beginnen en in december op te houden. “Wij hebben gewacht tot er fysiek weer meer mogelijk was. We hadden geen zin om alles online te organiseren, zoals tijdens de Week van Ons Water in het voorjaar.”
Virtueel belevingscentrum
Behalve Brabantse Delta doen nog drie waterschappen mee aan het themajaar 600 jaar Elisabethsvloed: Hoogheemraadschap van Delfland, waterschap Hollandse Delta en waterschap Rivierenland. Ook Rijkswaterstaat en het Hoogwaterbeschermingsprogramma zijn van de partij.
Zij openden samen eind mei al een online belevingscentrum. Op een interactieve manier wordt het verhaal van de watersnoodramp verteld en ook hoe Nederland nu en in de toekomst omgaat met waterveiligheid. Van Deelen: “Dit belevingscentrum is voor ons het voorportaal voor de boodschap over waterbewustzijn en waterveiligheid die we gezamenlijk uit willen dragen. Ieder heeft zijn eigen programma, maar we zoeken wel de verbinding.”
Van Deelen noemt van de eigen activiteiten van Brabantse Delta de fietstocht die in oktober rondom De Cruijslandse Kreken wordt uitgezet. Dit is een onderdeel van de West Brabantse Waterlinie in de buurt van Steenbergen. “Bewoners en andere belangstellenden kunnen deze tocht in etappes fietsen. We hebben er een quizelement aan toegevoegd.” De bedoeling is ook om op 18 november een speciaal evenement in het westen van Brabant te organiseren. “Daarover zijn we nu in gesprek met de gemeenten.”
Tot slot wijst Van Deelen op de door een andere partij georganiseerde tentoonstelling Op Drift in de Geertruidskerk in Geertruidenberg. Hierin wordt de Sint-Elisabethsvloed op kunstzinnige wijze in een nieuw en eigentijds licht geplaatst. “Echt heel mooi. Je kunt zelfs op het dak eten met uitzicht over een deel van het overstromingsbied.”
MEER INFORMATIE
Website 600 jaar Elisabethsvloed
Brabantse Delta over het themajaar
H2O Actueel: online belevingscentrum
