Door een lange natte periode kent het droogteseizoen een gunstige start. De watervoorraad is ruim voldoende, terwijl de grondwaterstanden vaak nog erg hoog zijn. Dat meldt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW). De Brabantse waterschappen vinden dan ook een verbod op het beregenen van grasland voorlopig niet nodig.
Het nieuwe droogteseizoen is op 1 april begonnen en eindigt op 30 september. Gedurende deze periode houdt de LCW de ontwikkelingen bij in de online droogtemonitor. De uitgangssituatie is goed, wordt aangegeven in het startbericht.
De reden zal niemand verrassen: dat komt door een lange periode met heel wat regen in binnen- en buitenland. Vooral tussen oktober en februari is er veel neerslag gevallen en veel water Nederland binnengestroomd, zegt LCW-voorzitter Bart Vonk. “De combinatie met langdurige hoge rivierafvoeren en ongunstige windrichtingen waardoor onvoldoende water richting de zee kon gaan, maakte deze winter uniek.”
Oppervlaktewater op peil
De watervoorraad is ruim voldoende en de waterkwaliteit is op orde, aldus de LCW. “Het oppervlaktewater van kanalen, sloten en meren is op peil. De afvoeren van de Maas en Rijn zijn normaal voor de tijd van jaar.”
Rijkswaterstaat zorgde er aan de vooravond van het droogteseizoen voor dat het peil in het IJsselmeer – de nationale regenton – en het Markermeer al op een normaal zomerpeil van 20 millimeter onder NAP staat. Hiermee is alvast een buffer voor drogere tijden gecreëerd.
Neerslagtekort rond nul millimeter
Het KNMI geeft aan dat het landelijk gemiddelde van het neerslagtekort momenteel slechts 1 millimeter is en verwacht over 15 dagen 0 millimeter. Dat was in voorgaande jaren vaak anders; dan was het tekort al aan het oplopen richting 100 millimeter eind april. Wel was de maand maart volgens het KNMI droger dan normaal en tevens recordwarm.
Dat heeft een duidelijke invloed op de grondwaterstanden, blijkt uit de droogtemonitor. Zij zijn in grote delen van het land nog zeer hoog voor begin april, maar over het algemeen wel aan het dalen. “In de lagere delen van zandgebieden is de grondwaterstand alweer gemiddeld voor de tijd van het jaar. Dit geldt bijvoorbeeld voor de Gelderse Vallei en de regio rond Deventer – Zwolle – Meppel.”
Voorbereiding op droogte begonnen
Waterbeheerders zijn al begonnen met de voorbereidingen op laagwaterperiodes en droogte. Zij passen standaard preventieve maatregelen toe, zoals opzetten van waterpeilen en doorspoelen. Waar mogelijk wordt water vastgehouden. In sommige gebieden zoals Limburg zijn echter lokaal stuwen verlaagd vanwege de wateroverlast van de afgelopen maanden.
Vonk wijst erop dat de waterbeschikbaarheid kan afnemen na een periode zonder neerslag en langdurig hoge temperaturen. “Het weer, de kwantiteit en kwaliteit van ons water monitoren we continu. Zo signaleren we tijdig of een eventuele dreigende droogte zich gaat aandienen. Waterschappen en Rijkswaterstaat zijn zo in staat tijdig maatregelen te nemen om ons zoet water zo lang als mogelijk beschikbaar te houden.”
Beregenen toegestaan in Brabant
De Brabantse waterschappen bepalen elk jaar op 1 april of beregenen van grasland met grondwater mogelijk is. Dat gebeurt op basis van de actuele grondwaterstanden. Deze standen staan nu hoger dan gemiddeld voor de tijd van het jaar. Daarom is volgens Aa en Maas, Brabantse Delta en De Dommel voor april en mei geen verbod nodig. Dit is plezierig nieuws voor boeren.
Waterschap Rivierenland laat weten dat er in het eigen gebied voldoende water is. “Neerslag, rivier en kwel zorgen voor een continue aanvoer van water in de bodem en in de sloten. We maken even een pas op de plaats om de stuwen naar zomerpeil te verhogen.” Hierbij zet het waterschap de volgende stap in de tweede week van april, omdat het dan warmer wordt.