De ChristenUnie is tegen afschaffen van de geborgde zetels, maar de huidige regel dat het dagelijks bestuur van het waterschap verplicht een geborgde zetel telt, mag van de partij worden geschrapt. CU-woordvoerder Peter Grinwis probeerde tevergeefs de PVV over te halen om zich met dit standpunt in het kamp te scharen van de partijen die tegen de verdere democratisering van de waterschappen zijn. De PVV, die in de stemverhoudingen in de Kamer een sleutelpositie inneemt, blijft voor afschaffen van de geborgde zetels.
Een en ander werd duidelijk in het Tweede Kamerdebat over het wetsvoorstel van GroenLinks en D66 om door afschaffing van de geborgde zetels de waterschapsbesturen te democratiseren. In het debat werden donderdagavond de beraadslagingen beperkt tot de inbreng van de fracties in de eerste termijn. De behandeling wordt na het meireces voortgezet.
In het debat werden de bekende standpunten gewisseld over het wetsvoorstel van Laura Bromet (GroenLinks) en Tjeerd de Groot (D66). Met centraal de vraag of een volledig democratisch gekozen bestuur past bij de functionele taak van de waterschappen. De almaar grotere maatschappelijke opgaven van de waterschappen vragen om een democratisering van het bestuur, is de stelling van de voorstanders van het wetsvoorstel.
Desastreuze gevolgen
Rode draad in de betogen van de tegenstanders: als de geborgde zetels worden afgeschaft, verdwijnt er met de agrariërs veel kennis uit de besturen wat desastreuze gevolgen heeft voor het waterbeleid en landschapsbeheer van de werkgebieden van de waterschappen. Dit met de kanttekening dat boeren 60 procent van de werkgebieden van de waterschappen in beheer hebben.
Bij de tegenstanders VVD, SGP, ChristenUnie, CDA en BBB voegde zich JA21. Verkondigde fractievoorzitter Joost Eerdmans vorig jaar nog dat boeren en bedrijven maar een eigen partij moeten oprichten als ze zich willen vergewissen van een zetel in de waterschapsbesturen, gisteravond stelde Maarten Goudzwaard van JA21 dat de waterschappen 'prima functionerende besturen' hebben. “En waarom wilt u dat om zeep helpen?”
Deze stellingname verbaasde Joost Sneller (D66), die de uitspraak van Eerdmans in herinnering riep en vroeg naar de reden van de ommezwaai van JA21. Die was vrij eenvoudig. Goudzwaard: “We hebben nadien veel gesproken over het wetsvoorstel en zijn tot een ander oordeel gekomen.”
PVV
De partij die bepalend is voor de vraag of het wetsvoorstel een meerderheid krijgt, de PVV (17 zetels), bleef in het kamp van de voorstanders van het wetsvoorstel. Dat gebeurde niet met veel overtuiging. “We zitten er neutraal in”, zei Barry Madlener. In feite wil zijn partij de waterschappen opheffen en onderbrengen bij de provincies, maar vindt het wetsvoorstel dat nu ter stemming ligt een 'net wetsvoorstel'. ”Geborgde zetels zijn een rare constructie”, stelde Madlener daarbij.
En met name boeren hebben last van deze ‘kliekjesvorming’ in de waterschapsbesturen, stelde de PVV’er, die eraan toevoegde dat hij veel wordt benaderd door ‘kleine boeren’ die zeggen dat ze buiten de dagelijks besturen worden gehouden door de geborgde zetels die worden ingenomen door 'grote LTO-boeren' die samenspannen met CDA en VVD om de ‘baantjes te verdelen’.
Charmante oplossing
Madlener werd in het debat door Grinwis van de ChristenUnie verleid om mee te gaan in het idee om de verplichte geborgde zetel in het dagelijks bestuur van het waterschap op te heffen. Het zou een einde maken aan de vermeende 'kliekjesvorming'. “Vindt u dat geen charmante oplossing”, wilde Grinwis weten. Het antwoord was: nee. “Geborgde zetels voelen Noord-Koreaans aan”, stelde Madlener.
Caroline van der Plas van BoerBurgerBeweging waarschuwde voor de gevolgen van het afschaffen van de geborgde zetels. “Het zal de geschiedenis ingaan als een grote fout. Let op mijn woorden. Het is ook gebeurd met de productschappen, dat is een gigantische misstap geweest.” En mocht het toch zover komen en het waterschap ‘een politiek instituut wordt’, dan ziet BBB zich genoodzaakt om zich ook te gaan mengen in de strijd om de waterschapszetels en mee te doen aan de waterschapsverkiezingen, zo kondigde Van der Plas aan.
MEER INFORMATIE
H2O Actueel: 'Kamermeerderheid wil afschaffing van geborgde zetels'
