De financiële positie van Wetsus krijgt een stevige basis. Het onderzoeksinstituut voor watertechnologie in Leeuwarden ontvangt de komende tien jaar financiële ondersteuning vanuit het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Hiermee komt een einde aan een periode van onzekerheid.
Ministers Mickey Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en Robbert Dijkgraaf van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) maakten de oplossing voor de financieringspositie van Wetsus gisteren bekend in een korte brief aan de Tweede Kamer. Hierin kondigen zij de financiële ondersteuning voor de komende tien jaar vanuit het Rijk aan en melden dat over de voorwaarden nadere afspraken worden gemaakt.
“Wij zijn er ontzettend blij mee”, reageert Johannes Boonstra, lid van de Raad van Bestuur van Wetsus. “Het is een grote opluchting. We hadden al een kleine vooraankondiging gekregen maar het is voor ons ook een verrassing dat het op deze manier geregeld is.”
Ondersteuning vanuit OCW
Het ministerie van OCW geeft vanaf 2023 financiële ondersteuning. Het bedrag dat Wetsus jaarlijks zal ontvangen, is nog niet bekend. Boonstra: “We hebben wel een indicatie gekregen. Daaruit blijkt dat het een substantiële bijdrage is. Die kan samen met de bijdragen vanuit regionale overheden als fundament van onze begroting dienen.”
Dit is een stevige basis voor het innovatieprogramma van ongeveer vijftien miljoen euro per jaar, zegt Boonstra. “De Rijksfinanciering is het eerste dominosteentje. Hierdoor is het voor ons veel gemakkelijker om aanvullende fondsen aan te schrijven. We willen onze projecten verder financieren met geld van onder meer het Nationaal Groeifonds, NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek, red.) en de Europese Unie.”
Hoe de financiering vanuit het ministerie van OCW wordt geregeld, is volgens Boonstra nog niet echt duidelijk. “Wij weten nu niet veel meer dan wat er in de brief staat. We gaan met de ministeries in gesprek over hoe we de middelen zullen inzetten, op welke manier we dat verantwoorden en hoe we synergie kunnen creëren met de andere middelen die we ontvangen. Ook bespreken we met hen de verdere institutionele inbedding van Wetsus in de nationale kennisinfrastructuur.”
Voortbestaan nu verzekerd
Hiermee komt een einde aan een periode van onzekerheid voor het onderzoeksinstituut voor watertechnologie. Tot en met 2020 was de financiering vanuit het Rijk gedurende acht jaar geregeld. Toen dat ophield en er nog geen zicht was op een goed vervolg, heeft het ministerie van EZK samen met NWO voor twee jaar overgangsfinanciering gegeven. “Er dreigde dus na dit jaar een flink gat. De timing van de oplossing zo vlak voor de zomer is belangrijk. Wij hebben nu duidelijkheid dat we op volle sterkte door kunnen.”
De toegezegde bijdrage is voldoende om geen zorgen meer te hebben over de continuïteit van Wetsus, zegt Boonstra. “Zonder de financiële ondersteuning door het Rijk hadden we ons innovatieprogramma serieus moeten inkrimpen, ook omdat andere financiers dan steeds meer zouden afhaken. Dan waren we in een negatieve spiraal terechtgekomen waardoor we over een aantal jaren niet meer zouden hebben bestaan.”
Wetsus is een jaar of zeven bezig geweest om dit voor elkaar te krijgen, vertelt Boonstra. Op allerlei terreinen is er gelobbyd, de Tweede Kamer heeft vragen gesteld en moties ingediend en een door toenmalig staatssecretaris Mona Keijzer van EZK ingestelde expertgroep keek naar de financiële mogelijkheden voor Wetsus. Waarom is het ondanks al deze acties dan niet eerder gelukt om een oplossing te vinden?
Dat heeft alles te maken met de unieke positie van Wetsus, zegt Boonstra. “Wij zijn geen universiteit en geen bedrijf, maar zitten er precies tussenin. In deze niche zijn we ook erg succesvol. Maar omdat er verder geen clubs als de onze zijn, ontbreken er financieringsbronnen met geoormerkt geld. Dat heeft financiering altijd erg lastig gemaakt ondanks de goede wil van de ministeries. We zijn dankbaar dat met hun inzet daarvoor nu een oplossing is gekomen.”
Ook van belang voor Groeiplan Watertechnologie
De ministers noemen in hun brief ook het Groeiplan Watertechnologie van de coalitie De Blauwe Motor waarvan Wetsus een van de trekkers is. In april liet het kabinet weten dat hiervoor 135 miljoen euro is gereserveerd. Dit wordt omgezet in een definitieve toezegging, als het plan op basis van het commentaar van de adviescommissie wordt aangepast. Boonstra: “De commissie maakte zich onder andere zorgen over het ontbreken van basisfinanciering bij Wetsus. Bij de indiening van het aangepaste plan kunnen we aangeven dat dit nu goed geregeld is.”
De financiële ondersteuning door het Rijk is niet alleen mooi nieuws voor Wetsus zelf, besluit Boonstra. “Het is ook belangrijk voor de 25 universiteiten en 113 bedrijven die bij ons zijn aangesloten. Want we zijn in eerste instantie een samenwerkingsverband. Deze partijen hebben nu zekerheid dat hun innovatieprogramma op de lange termijn op volle kracht doorgaat.”
LEES OOK
Wetsus over de financiële oplossing
H2O Actueel: reservering voor groeiplan
H2O Actueel: financiële onzekerheid Wetsus