Natuurorganisaties Natuurmonumenten, Wereld Natuurfonds en LandschappenNL maken zich zorgen over de droogte en de gevolgen daarvan voor de natuur. In een gezamenlijke brief roepen ze waterschappen en provincies op om snel maatregelen te treffen die ook op langere termijn werken.
De natuur heeft in 2018 flink te leiden gehad onder de droogte. Ook 2019 is tot nu toe een droog jaar en daarom zijn de watertekorten van 2018 volgens de natuurorganisaties nog niet aangevuld. Om de natuurschade door droogte beter in kaart te brengen, vragen de natuurorganisaties de provincies en waterschappen om een landsdekkende monitoring en een evaluatie van ecologische effecten van de droogte.
Volgens de natuurorganisaties hebben provincies en waterschappen vorig jaar effectief en voortvarend gehandeld tijdens de droogte. Ze schrijven echter ook dat er is gebleken dat: “we in Nederland niet overal goed voorbereid waren op de droogte en dat ons watersysteem onvoldoende is ingericht om met watertekorten om te gaan.” Daarom noemen de drie organisaties het daarom ‘urgent’ om nu al maatregelen te nemen.
Waterpeil moet omhoog
Natuurmonumenten, Wereld Natuurfonds en LandschappenNL pleiten voor het vasthouden van water, een flexibeler waterbeheer en vermindering van gebruik van grondwater. Het waterpeil moet waar mogelijk omhoog en bij dreigende droogte moeten noodmaatregelen beschikbaar zijn, met name vermindering van grondwateronttrekkingen in periodes van droogte.
Ook pleiten de organisaties voor het verplaatsen van de innamepunten voor zoetwater stroomopwaarts langs de grote rivieren. Verzilting van de innamepunten kan zo - in tijden van droogte - worden voorkomen.
Onderling verbonden natuurgebieden met een gezonde waterhuishouding zijn beter bestand tegen weersextremen. De organisaties willen dat er structurele maatregelen genomen worden om kwetsbare natuurgebieden beter te beschermen. Het creëren van natuurgebieden biedt, zo schrijven de natuurorganisaties, kansen om water in tijden van overlast te bergen en in tijden van droogte geleidelijk terug te geven.
De Unie van Waterschappen laat weten later deze week met een reactie te komen.
MEER INFORMATIE
De brief van de natuurorganisaties
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.