Tegen het einde van de eeuw kan 7 procent van het wereldwijde landoppervlak te maken hebben met extreme droogte. Dat komt volgens een internationale klimaatstudie neer op ruim een verdubbeling ten opzichte van de huidige situatie. Bijna 500 miljoen mensen extra zullen hiervan last hebben.
In het onderzoek is gekeken naar de invloed van klimaatverandering op de totale massa water op land, de terrestrische wateropslag (TWS). Deze opslag zal in twee derde van de wereld sterk verminderen bij een middelhoog scenario van uitstoot van broeikasgassen, is de conclusie. Daarbij worden gebieden in het zuidelijk halfrond extra zwaar getroffen. Het gaat bij TWS om de accumulatie van water in sneeuw en ijs, rivieren, meren en reservoirs, moerassen, bodem en grondwater.
Wetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam, de Universiteit Utrecht en de Vrije Universiteit Brussel (VUB) werkten mee aan het onderzoek dat onder leiding stond van Michigan State University. VUB-professor Wim Thiery wijst erop dat rond 2100 het wereldwijde landoppervlak dat met extreme droogteperiodes te maken heeft, meer dan kan verdubbelen: van 3 procent in de periode 1976-2005 naar 7 procent.
“In dit matig pessimistisch scenario zullen bijna 500 miljoen mensen meer te kampen krijgen met extreme droogte”, zegt Thierry. “We voorspellen dat deze toename van waterschaarste de voedselzekerheid zal beïnvloeden, migratie zal doen toenemen en conflicten zal aanwakkeren.” Volgens hoofdauteur Yadu Pokhrel moet de klimaatverandering worden beperkt om mondiaal de negatieve gevolgen voor de watervoorziening tegen te gaan. “Het is daarnaast nodig dat we inzetten op een beter waterbeheer en ons aanpassen aan slinkende watervoorraden om zo de potentieel catastrofale gevolgen van watertekorten te vermijden.”
Het onderzoek is gebaseerd op een set van 27 wereldwijde hydrologische modelsimulaties over 125 jaar. Het is voor de eerste keer dat de gevolgen van de toekomstige klimaatverandering op de terrestrische wateropslag in kaart is gebracht. Dat dit niet eerder is gebeurd, heeft ermee te maken dat projecties van droogte heel moeilijk zijn door de vele manieren om droogte te definiëren. Denk bijvoorbeeld aan neerslagtekort, hoeveelheid bodemvocht en grondwaterstand. Daarom is enkele jaren geleden de GRACE-satelliet (de afkorting saat voor Gravity Recovery and Climate Experiment) gelanceerd. De nieuwe satelliet kan veranderingen in TWS meten aan de hand van veranderingen in het zwaartekrachtveld van de aarde.
MEER INFORMATIE
VUB over de onderzoeksresultaten
Publicatie in Nature Climate Change
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.