In Leiden is maandag een begin gemaakt met de aanleg van het Levend Lab. Dit is een samenstel van 36 sloten, waarin de effecten van landbouwstoffen op de biodiversiteit in en rond het water worden onderzocht.
Het Levend Lab is een initiatief van het Centrum voor Milieuwetenschappen van de Universiteit Leiden, dat wordt ondersteund door het hoogheemraadschap van Rijnland.
Voor het eerst worden de effecten van bestrijdingsmiddelen op kleine waterdiertjes en ecosysteemprocessen in een natuurlijke omgeving getest. Tot nu toe werd zulk onderzoek per soort verricht in het laboratorium. "Dat levert alleen geïsoleerde resultaten op", zegt universitair hoofddocent Martina Vijver. "Onze experimentele data geven een realistisch totaalbeeld van de gevolgen van landbouwstoffen. Op die manier kunnen ze van waarde zijn voor de beleidsevaluatie van de Nota Gezonde Oogst, Duurzame Teelt en voor de doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water."
"De 36 sloten van het Levend Lab staan in verbinding met elkaar en krijgen water vanuit een aangrenzende plas", legt onderzoeker Henrik Barmentlo uit. "Zo krijgt de natuur echt de ruimte en kunnen we bijvoorbeeld bekijken welke organismen onder invloed van bestrijdingsmiddelen verdwijnen en welke er juist van profiteren. De komende twee weken worden de sloten gegraven, daarna laten we het gebied enkele maanden met rust. Vanaf maart volgt dan de monitoring en zullen we maandelijks updates naar buiten brengen. In totaal zal het onderzoek een jaar duren."
Om een zo breed mogelijk draagvlak te creëren voor de proef, koos het onderzoeksteam bewust voor crowdfunding. De benodigde 15.000 euro is inmiddels binnengehaald. "We hebben donaties binnengekregen uit heel Nederland, bijvoorbeeld ook van een waterschap uit Limburg. Dit toont aan dat er veel enthousiasme is voor ons onderzoek", zegt Vijver. Het onderzoek kan nu van start, maar er is nog steeds behoefte aan extra financiële middelen. "We zoeken nog een bouw-unit om een droge plek te hebben tijdens het onderzoek. Ook voor de aanleg van een damwand en de benodigde bloemen en grassen voor de oevers kunnen we nog steeds financiering gebruiken."