De doelen van de Kaderrichtlijn Water zullen in 2027 niet overal worden gehaald, meldt minister Cora van Nieuwenhuizen. Wel vindt zij dat de waterkwaliteit de afgelopen jaren duidelijk is verbeterd. Deze ontwikkeling zet zich door.
Dit laat demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat weten in een brief aan de Tweede Kamer over de resultaten van de Delta-aanpak Waterkwaliteit. In het algemeen stelt ze dat deze aanpak een impuls heeft gegeven aan de realisatie van de doelen van de Kaderrichtlijn Water en nieuwe opgaven, zoals medicijnresten en opkomende stoffen in water. Volgens de minister is in de afgelopen jaren de waterkwaliteit duidelijk verbeterd in grote delen van Nederland.
Er is echter ook een maar: “De Nationale analyse waterkwaliteit van het Planbureau voor de Leefomgeving (in april 2020 gepubliceerd, red.) laat zien dat de waterkwaliteit nog verder zal verbeteren, maar ook dat nog niet overal in Nederland alle doelen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) gehaald worden.” Dit blijkt tevens uit de ontwerp-stroomgebiedbeheerplannen voor de periode 2022-2027 die in maart ter inzage zijn gelegd. Hierbij is de nationale analyse als input gebruikt.
Normen voor stikstof en fosfor vaak overschreden
De normen voor het oppervlaktewater voor stikstof en fosfor worden nog veelvuldig overschreden. Daarom is eind vorig jaar de Taskforce Mest en Waterkwaliteit opgericht, waarin alle relevante overheden zijn vertegenwoordigd. “Deze taskforce adviseert over de invulling van het zevende actieprogramma Nitraatrichtlijn in relatie tot de opgaven voor de Kaderrichtlijn Water”, aldus Van Nieuwenhuizen.
Een ander probleem is de aanvoer van nutriënten en andere stoffen via beken vanuit het buitenland. De bewindsvrouw schrijft hierover: “Ik heb afspraken gemaakt met de regionale waterbeheerders hoe we hier gezamenlijk in optrekken richting onze buurlanden. In de ontwerp-stroomgebiedbeheerplannen 2022-2027 is opgenomen in welke waterlichamen we vermoeden onze doelen niet te halen mede door buitenlandse belasting. Met de regionale waterbeheerders is een gezamenlijke inspraakreactie gemaakt op de ontwerp-stroomgebiedbeheerplannen van Vlaanderen, en wordt gereageerd op de plannen van Nedersaksen, Noordrijn-Westfalen en Wallonië. Van Wallonië is nog geen concept-plan gereed.”
Meer grip op opkomende stoffen prioriteit
Het probleem van de opkomende stoffen in water is aangemerkt als een prioriteit binnen de Delta-aanpak. Het gaat om stoffen waarvoor geen wettelijk normen bestaan en waarvan de schadelijkheid nog niet of niet volledig is vastgesteld. Van Nieuwenhuizen: “Het doel is om gezamenlijk meer grip te krijgen op het begin van de keten, en te voorkomen dat stoffen ongewenst in het watermilieu belanden.”
In verband hiermee is het belangrijk dat het kennisniveau rondom vergunningverlening wordt vergroot. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft een opleidingsprogramma opgezet, dat tot eind 2022 kostenvrij wordt aangeboden. Een andere maatregel is dat Rijkswaterstaat de komende twee tot drie jaar de meest risicovolle vergunningen bekijkt en waar nodig aanpast.
Er is een bedrag van 60 miljoen euro beschikbaar om te stimuleren dat de waterschappen medicijnresten en andere opkomende stoffen verwijderen uit hun rioolwaterzuiveringen. Hiervoor is een bijdrageregeling met twee tranches gemaakt. In de eerste tranche die loopt tot en met 2023, realiseren naar verwachting elf waterschappen bij veertien rioolwaterzuiveringen een aanvullende zuivering. Zij maken vooral gebruik van bestaande en bewezen zuiveringstechnieken, zoals oxidatie met ozon en absorptie aan actief kool. De deelnemers aan de tweede tranche (2024-2027) worden in een later stadium bepaald. Voor nieuwe zuiveringstechnieken is er een innovatieprogramma.
Nog stevige opgaven in verband met KRW
Er zijn nog stevige opgaven om de doelen van de KRW te bereiken, besluit minister Van Nieuwenhuizen haar brief. “Ook de problematiek van opkomende stoffen stelt ons voor uitdagingen. Met de Delta-aanpak Waterkwaliteit heb ik samen met alle betrokken overheden en ketenpartners stappen gezet om daarin verder vooruit te komen. Daar moeten we ons gezamenlijk voor blijven inzetten.”
MEER INFORMATIE
Kamerbrief minister over resultaten aanpak
Toelichting op Delta-aanpak Waterkwaliteit
H2O Artikel over Nationale analyse waterkwaliteit
H2O Opinie van Sas Terpstra