Demissionair minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties doet een oproep aan alle gemeenten om zich in te zetten voor het vervangen van loden drinkwaterleidingen in oude woningen. Daarbij vraagt ze om het voorbeeld van Amsterdam te volgen.
De gemeente Amsterdam spoort bewoners en verhuurders actief aan om leidingen te checken en aangetroffen loden leidingen te saneren. Een nieuwe stap is dat een bewonersorganisatie huisbezoeken gaat afleggen. Minister Kajsa Ollongren heeft nu aan alle gemeenten een brief gestuurd waarin ze vraagt om voor dezelfde aanpak te gaan. Volgens haar is de Amsterdamse aanpak zo succesvol gebleken dat een aantal andere gemeenten zoals Den Haag en Utrecht deze al hebben overgenomen.
Probleem bij woningen van voor 1960
Het probleem speelt bij woningen en andere gebouwen van voor 1960. Tot dat jaar werd lood gebruikt bij de aanleg van drinkwaterleidingen. Dit werd toen verboden omdat inmiddels het besef was doorgedrongen dat lood slecht is voor de gezondheid van vooral kinderen en zwangere vrouwen. De norm voor de maximale hoeveelheid lood in drinkwater ligt momenteel op 10 microgram per liter en wordt op advies van de Gezondheidsraad eind 2022 verlaagd naar 5 microgram per liter.
Drinkwaterbedrijven hebben sinds 1960 vrijwel alle loden leidingen tot aan de voordeur vervangen en zijn momenteel bezig om de laatste weg te halen. Ook in de meeste oude woningen zijn de leidingen gesaneerd. Volgens een inschatting van de Gezondheidsraad zijn er echter zo’n honderdduizend tot tweehonderdduizend woningen en andere gebouwen van vóór 1960, waar nog loden waterleidingen liggen die in gebruik zijn. Daar komen de meeste normoverschrijdingen voor.
Voorbeeldbrief voor bewoners
De bereidheid van eigenaren van deze woningen om hier wat aan te doen, blijkt in de praktijk niet groot. Een stok achter de deur ontbreekt, omdat zij wettelijk niet verplicht zijn om loden waterleidingen te vervangen en ook bij verkoop van het huis zulke leidingen niet hoeven te melden. De vijf grote steden (Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven) hebben Ollongren hierom wel gevraagd, maar de minister van BZK wil zover niet gaan. Zij zet in op een aantal acties en een stevige communicatie.
Hierbij past de oproep van de minister aan de gemeenten. Zij hebben een aantal documenten ontvangen, onder andere een voorbeeldbrief voor bewoners van een woning van voor 1960, een voorbeeldtekst voor een huis-aan-huis blad en een lijst met organisaties die betrokken kunnen worden bij de communicatie. In de brief voor bewoners is de boodschap gericht op zowel eigenaren als huurders. De huurder wordt gewezen op zijn rechten als de verhuurder weigert om loden leidingen te vervangen. Dan kan de huurder een beroep doen op de huurcommissie of rechter. Ook is het mogelijk dat de huurcommissie de huur verlaagt.
MEER INFORMATIE
Bericht ministerie van BZK over gezamenlijke aanpak
H2O Actueel: acties i.vm. lood in drinkwater
H2O Vakartikel: omgang met loodcrisis in Amsterdam
