De gezamenlijke aanpak van agrariërs, drinkwaterbedrijven en overheden om de uitspoeling van nitraat naar grondwater te verminderen begint vruchten af te werpen, zo blijkt uit een tussentijdse evaluatie. Voor elf kwetsbare grondwaterbeschermingsgebieden geldt echter nog code rood.
In deze ‘rode’ gebieden worden de doelen met de bestaande afspraken niet gehaald. Mogelijk moeten daarom verplichte maatregelen worden ingezet, schrijft minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) in een brief aan de Tweede Kamer. Ook wordt onderzocht of kan worden aangehaakt bij andere beleidstrajecten.
Het gaat om Leggeloo en Noordbargeres in Drenthe, Beegden, Bergen, Breehei, Grubbenvorst, Heel en Mookerheide in Limburg, Vessem in Noord-Brabant en Hogehexel en Manderveen in Overijssel.
Van de 34 grondwatergebieden waar de gezamenlijke aanpak gehanteerd wordt, zijn er 12 ‘oranje’ gekleurd. De verwachting is dat de doelen hier alsnog gehaald kunnen worden, maar dan zijn wel aanvullende maatregelen en/of meer deelnemers nodig.
Dit betreft Havelterberg in Drenthe, Dinxperlo en ‘t Klooster in Gelderland, De Dommel, De Tombe, Heer-Vroendaal, IJzeren Kuilen, Roodborn/Craubeek en Waterval in Limburg, Roosendaal in Noord-Brabant en Herikerberg en Wierden in Overijssel.
Bestuursovereenkomst
In eveneens 11 ‘groene’ gebieden is men op de goede weg. Hier lijkt het te gaan lukken om uiterlijk in 2025 gemiddelde concentraties onder de 50 milligram nitraat per liter te realiseren. "Een resultaat om trots op te zijn", aldus de minister.
Haar compliment geldt Gasselte in Drenthe, Haarlo en Olden Eibergen in Gelderland, Bergen op Zoom, Gilze, Gilzerbaan, Helvoirt, Nuland en Waalwijk in Noord-Brabant en Archemerberg en Holten in Overijssel.
De gezamenlijke aanpak, bedoeld om de kwaliteit van de drinkwaterbronnen te beschermen, is in december 2017 vastgelegd in een bestuursovereenkomst tussen LTO Nederland, de vereniging van drinkwaterbedrijven Vewin, het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de ministeries van LNV en Infrastructuur en Waterstaat.
Deltaplan
Voor agrariërs betekent uitspoeling van nitraat uit mest en kunstmest naar het grondwater verlies van nutriënten. Zij bekijken per gebied welke maatregelen ze kunnen nemen om de uitspoeling te verminderen, bijvoorbeeld keuzes voor de bemesting of welke teelt op welke plek. Ze worden geholpen door het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer en door adviseurs die beschikbaar worden gesteld door het Rijk, de provincies en de drinkwaterbedrijven. In Noord-Brabant wordt sinds vorig jaar al maatwerk ingezet en dat lijkt succes gehad te hebben.
In het Landelijk Bestuurlijk Overleg (LBO) eind juni hebben de partijen afgesproken de komende drie maanden de plannen van aanpak per gebied te actualiseren en eventuele verplichte maatregelen toe te voegen. Het LBO benadrukt dat de inzet van de deelnemende agrariërs wordt gewaardeerd.
"Maar er is nog veel werk te verzetten", verklaart Hans de Groene, directeur van Vewin. "Het is dus zaak om het gevoel van urgentie te vergroten zonder dat we de boeren verliezen die zich nu al inzetten. Hiervoor moeten alle betrokken partijen elkaar scherp houden en vol inzetten op het halen van de doelen."
MEER INFORMATIE
Kamerbrief voortgang aanpak nitraatuitspoeling
Besluit van het LBO inzake afspraak 7c van de Bestuursovereenkomst
H2O-bericht: LTO: groot draagvlak onder boeren voor individuele aanpak nitraatuitspoeling
H2O-bericht: Nitraatconcentratie in grondwater stijgt op zandgronden
H2O-bericht: Breed akkoord om nitraatuitspoeling in waterwingebieden terug te dringen
H2O-redactioneel: Waar blijft de nieuwe drinkwateropstand?