Het Rode Kruis verwacht dat in de komende maanden er wereldwijd een forse behoefte aan noodhulp zal zijn als gevolg van natuurgeweld. De hulporganisatie maakt zich vooral zorgen over de intensiteit van het weerfenomeen El Niño, waardoor de kans op droogte, overstromingen en cyclonen sterk wordt verhoogd.
Deze zomer geeft het Rode Kruis al meer noodhulp dan gebruikelijk door natuurrampen. Dat gebeurt in tientallen landen: van Vietnam tot Portugal en van Noorwegen tot Hawaï. Maar dit is waarschijnlijk nog maar het begin, vreest het Rode Kruis. Er is een recordjaar op komst door El Niño.
Het periodiek optredende weersverschijnsel waarvan de piek meestal in december komt, zorgt voor een sterke opwarming van het wateroppervlak van de Stille Oceaan en daarmee voor een stijging van de gemiddelde wereldtemperatuur. Dit jaar is extreem warm door El Niño terwijl het door klimaatverandering al gemiddeld warmer is, aldus het Rode Kruis. De voorbije juli is de heetste maand ooit gemeten volgens gegevens van de Wereld Meteorologische Organisatie en EU-klimaatorganisatie Copernicus.
Het Rode Kruis geeft aan dat El Niño leidt tot een sterk verhoogde kans op droogte in bijvoorbeeld Zuid- en West-Afrika en een verhoogde kans op overstromingen en cyclonen in West-Azië. De effecten zullen naar verwachting de komende maanden het heftigst zijn.
Seizoen vol cyclonen, overstromingen en hitte
De organisatie zet zich daarom schrap voor een seizoen vol cyclonen, overstromingen en levensbedreigende hitte. Het Rode Kruis verwacht de hulp overal ter wereld te moeten uitbreiden en bereidt zich hierop al voor. Duizenden hulpverleners zijn klaargestoomd.
Derk Segaar
Derk Segaar, hoofd Internationale Hulp van het Rode Kruis, wijst op de overstromingen, aardverschuivingen en bosbranden die veel aandacht in de media krijgen. “In Europa zien we nu wat extreem weer doet: het kost mensenlevens, huizen zijn verwoest, de natuur staat letterlijk in brand. Er blijven tegelijkertijd zoveel natuurrampen onderbelicht.”
De extreme gevolgen van El Niño raken mensen die al noodhulp nodig hebben het hardst, zegt Segaar. “We lezen veel minder over de dodelijke hitte in Iran, ziekte-uitbraken in Bangladesh en overstromingen in Vietnam. Terwijl mensen daar vaak nog bijkomen van een eerdere ramp of een conflict. En dan staat de volgende ellende alweer voor de deur.”
Hij noemt twee voorbeelden. “In Bangladesh zijn door de warmte veel meer muggen en daardoor zijn nu al vijf keer meer mensen besmet met dengue dan vorig jaar. En in Soedan lopen hele vluchtelingenkampen onder water. Mensen die nog maar weinig hadden, raakten ook dat laatste beetje kwijt.”
Veel aandacht voor preventie
Het Rode Kruis besteedt veel aandacht aan preventieve maatregelen. Het datateam van de Nederlandse tak speelt daarbij een belangrijke rol. Het team berekent nauwkeurig waar de impact van een overstroming of cycloon het grootst zal zijn, ook op basis van eerdere El Niños.
Met deze informatie kunnen alvast van te voren maatregelen worden genomen. Het gaat onder andere om het verstevigen van huizen, het uitdelen van waterkits, het maken van actieplannen voor hittegolven en het stimuleren dat boeren hun gewassen al voor een overstroming oogsten.
Segaar licht toe: “Natuurlijk staan we klaar om mensen onderdak te bieden als ze hun huis zijn kwijtgeraakt door een cycloon. We delen water en voedsel uit na een aardverschuiving. Maar voorkomen is beter dan genezen: als we preventief kunnen helpen voordat El Nino toeslaat, beschermen we meer mensenlevens. Het is bovendien veel minder kostbaar om nu al op te treden dan wanneer je dat achteraf doet.”
