De Nederlandse Noordzeekust is een stuk schoner geworden. Uit onderzoek van Stichting De Noordzee blijkt dat er nu 27 procent minder afval op het strand ligt dan tien jaar geleden. Vooral visserijgerelateerd afval en ballonnen worden steeds minder gevonden.
Dat is goed nieuws, maar we zijn er nog niet, stelt de milieuorganisatie in het vandaag verschenen rapport ‘Goed op weg naar een schone zee’. Daarin worden de resultaten van twintig jaar strandafvalmonitoring langs de Nederlandse Noordzeekust, in opdracht van Rijkswaterstaat, gepresenteerd.
In de eerste tien jaar (2001-2010) werden gemiddeld 388 stuks afval per 100 meter aangetroffen, in de periode daarna (2011-2020) daalde het gemiddelde naar 282 stuks afval per 100 meter. Daarvan is 90 procent plastic.
Ballonnen verdwenen helemaal uit de top 5 van meest gevonden strandafval. Visserijgerelateerd afval (plastic draden en klossen, ofwel vispluis) staat nog steeds op nummer 1, maar de hoeveelheid daalde wel significant. Daarna volgen stukken groot en klein ondefinieerbaar plastic, plastic doppen en plastic snoep-, chips- en snackverpakkingen. Opvallend was dat het aantal plastic korrels, grondstof voor de plasticindustrie, de laatste tien jaar wel sterk is toegenomen.
Draagvlak
De stichting, die de resultaten samen met Wageningen University & Research analyseerde, voert drie verschillende oorzaken van deze positieve ontwikkeling aan. Allereerst is dat de aandacht voor zwerfafval, vooral voor plastic in zee, waardoor het draagvlak voor de aanpak ervan groeit.
Ten tweede is er lokaal, nationaal en internationaal beleid ingevoerd dat goed werkt, zoals een verbod op ballonoplatingen van gemeentes, een nationaal verbod op gratis plastic tasjes en internationale wetgeving voor het lozen van afval op zee.
Ten derde zetten burgers, het bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties zich steeds meer in voor een schone zee, door bijvoorbeeld het strand op te ruimen en de faciliteiten voor afvalafgifte in havens te verbeteren. Ook worden jaarlijks tonnen afval opgevist en aan land gebracht met het project Fishing for Litter.
Oproep
Toch is er nog werk aan de winkel, stelt de stichting. Jaarlijks worden er duizenden kilo’s afval opgeruimd tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour en via de grote rivieren stroomt veel afval de Noordzee in. "De zee is nog lang niet schoon."
Ze roept de overheid dan ook op om de Europese Richtlijn voor wegwerpplastic zo snel en effectief mogelijk in te voeren en meer in te zetten op hergebruik van plastic. Ook het bedrijfsleven en consumenten moeten hun verantwoordelijkheid nemen en onnodig gebruik van plastic stoppen.
Voor vispluis moeten milieuvriendelijke alternatieven worden gezocht, containerverlies zoals bij de ramp met de MSC Zoe moet worden voorkomen en de instroom van afval via rivieren gestopt. "Het is noodzakelijk om het afvalprobleem samen bij de bron aan te pakken."
MEER INFORMATIE
Rapport 'Goed op weg naar een schone Noordzee'
H2O-bericht: 10.991 kilo afval opgeruimd tijdens schoonmaakactie Noordzeestrand
