The Ocean Cleanup zet voortaan Systeem 03 in om het plastic afval in de Great Pacific Garbage Patch te verwijderen. Daarmee is na twee jaar afscheid genomen van versie 002, bijgenaamd Jenny. Het nieuwe systeem wordt de blauwdruk voor de opschaling naar een volledige vloot.
Sinds de zomer van 2022 is The Ocean Cleanup bezig met de transitie naar Systeem 03 en nu is dit dan geïntroduceerd. Het opruimsysteem heeft een lengte van 2,2 kilometer en is drie keer groter dan zijn voorganger. Hierdoor gaan de kosten per kilo verwijderde plastic uit de oceaan aanzienlijk omlaag.
Blauwdruk voor opschaling
The Ocean Cleanup omschrijft in een bericht Systeem 03 (bijnaam: Josh) als groter, beter en efficiënter dan Systeem 002. Het nieuwe systeem wordt de blauwdruk voor opschaling naar een volledige vloot. Daarmee kan de ongeveer 100.000 ton plastic in de Great Pacific Garbage Patch – driemaal de omvang van Frankrijk – in de Grote Oceaan worden opgeruimd, zegt de Nederlandse oprichter en ceo Boyan Slat van The Ocean Cleanup.
“Het vergroten van de omvang is de beste manier om de kosten van de schoonmaak terug te dringen. Dat is wat we willen bereiken met Systeem 03: het opvangen van ongekende hoeveelheden plastic en tegelijkertijd laten zien dat onze operatie niet alleen haalbaar maar ook realistisch is”, aldus Slat.
Op basis van modellering verwacht The Ocean Cleanup met een vloot van ongeveer tien systemen op volledige schaal de Great Pacific Garbage Patch schoon te kunnen maken en houden. Bij systeem 03 is dan ook een nul geschrapt ten opzichte van systeem 002. Alle vijf gyres – ringvormige zeestromingen – in de Grote Oceaan, Atlantische Oceaan en Indische Oceaan kunnen straks met de inzet van enkele tientallen systemen worden schoongemaakt, in plaats van honderden systemen zoals eerder werd gedacht.
Ruim 280.000 kilo in twee jaar opgeruimd
Het oude systeem ‘Jenny’ keerde op 21 augustus voor de laatste keer terug naar de haven van de Canadese stad Vancouver. Daarbij is de grootste vangst in twee jaar tijd aan land gebracht: ruim 55 ton, verzameld tijdens twee acties.
In totaal is 282.787 kilo afval verwijderd sinds oktober 2021. Dit gebeurde in een gebied ter grootte van 8.353 vierkante kilometer, wat volgens The Ocean Cleanup gelijkstaat aan 1.440.027 voetbalvelden.
Het gaat bij het opgeruimde afval voor 99,8 procent om plastic, variërend van stukjes van millimeters groot tot weggegooide visnetten die tientallen meters breed kunnen zijn. De bedoeling is om het percentage bij ‘Josh’ nog te verhogen. Het meeste plastic wordt hergebruikt, bijvoorbeeld in elektrische auto’s van Kia. Voor plastic waarbij recycling niet goed mogelijk is, wordt gekeken naar oplosingen als hydrothermale carbonisatie.
Voortdurende verbetering bij ‘Jenny’
Slat spreekt van een groot succes. “De inzet van ‘Jenny’ heeft aan de wereld getoond dat het mogelijk is om het probleem van plastic in de oceanen op te lossen.”
Er was een voortdurende verbetering te zien waardoor in de loop van de tijd grotere vangsten en meer efficiëntie zijn bereikt, zegt Slat. “Het betekent dat we hierin steeds beter worden naarmate we verder komen. Systeem 002 heeft laten zien dat we dit concept kunnen verwezenlijken. Dat stemt mij hoopvol voor Systeem 03.”
Beperking van impact op zeeleven
Vanuit ecologische hoek is de afgelopen jaren de kritiek geuit dat het opruimsysteem schadelijk is voor het zeeleven. Volgens Mathhias Egger, hoofd milieu- en sociale zaken bij The Ocean Cleanup, blijkt uit gegevens dat de impact minimaal is. “Het bevestigt dat onze maatregelen om het risico te beperken, effectief werken.”
Er zijn met name negatieve interacties met het zeeleven in de retentiezone, het gebied waar het plastic afval eerst wordt vastgehouden voordat dit wordt verwijderd. Egger: “Onze belangrijkste toevoeging aan Systeem 03 is een Marine Animal Safety Hatch, of MASH zoals wij het noemen. Die bevindt zich dicht bij de ingang van de retentiezone en is bedoeld om te voorkomen dat dieren binnenkomen.”
BEKIJK OOK
Video laatste inzet van ‘Jenny’
Video overgang Systeem 002 naar 03
LEES OOK
H2O Actueel: Utrechtse onderzoekers: veel minder plastic in oceanen dan gedacht