Bij de dijkversterking in Neer gebruikt Waterschap Limburg in het voorland voor het eerst bentonietmatten in plaats een dikke kleilaag om ‘piping’ te voorkomen. Onderzocht wordt nog of de matten ook op de dijk zelf kunnen worden gebruikt.
‘Piping’ wil zeggen dat er water onder de dijk door stroomt, waardoor zand wordt weggespoeld. De dijk wordt zo verzwakt. Om dit te voorkomen, wordt vaak een dikke kleilaag onder het gras aangebracht aan de buitenkant van de dijk, in het voorland.
Daarvoor is veel grondwerk en transport noodzakelijk. De dunne matten die nu bij Neer zijn gebruikt, zijn makkelijk te leggen en er hoeft maar weinig voor aangevoerd te worden. In de matten zit poeder dat bij aanraking met water opzwelt tot een soort klei. Het scheelt in dit geval zo’n tweehonderd transportwagens, aldus het waterschap.
De versterking van de Maasdijk bij Neer, tussen Roermond en Venlo, is het laatste project van het Programma Maaswerken. Daarna begint het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), waarbij nog een aantal Limburgse dijktrajecten worden versterkt of verlegd.
1200 vierkante meter
Kees DorstInnovatiemanager dijkversterkingen Kees Dorst van Waterschap Limburg, die ook betrokken is bij het HWBP, heeft zich ingezet voor de implementatie van bentonietmatten in Nederland. Daarvoor was hij zes jaar lang in gesprek met een Duitse producent. Dat was niet omdat de producent niet wilde, maar omdat het product moest voldoen aan de Nederlandse eisen, vertelt hij.
Volgens Dorst is Neer de eerste plek in Nederland waar bentonietmatten voor dijkversterking worden gebruikt. ''In Duitsland gebeurt dat al decennia. De vraag was dus niet of het werkt, maar of wij het aandurven. Het is anders dan we gewend zijn.’’
In Neer heeft aannemerscombinatie Van den Herik/ Strukton in totaal 1200 vierkante meter bentonietmatten van 1 centimeter dik geplaatst. Die worden afgedekt met een dikke leeflaag waarop uiteindelijk het gras weer terugkomt.
Duurzaam
Het product, dat in ons land al wel wordt toegepast om stortplaatsen af te dichten, is zeer duurzaam, zegt Dorst. De omgeving en het weer hebben ook geen invloed op de functionaliteit van de matten.
Waterschap Limburg onderzoekt momenteel of de matten ook op de dijk zelf toegepast kunnen worden in plaats van de kleilagen die doorgaans worden aangebracht. In Beesel wordt dat straks uitgeprobeerd.
Inmiddels zijn ook andere waterschappen geïnteresseerd, vertelt Dorst. ''Ik ben al met een aantal in gesprek.’’
MEER INFORMATIE
Dijkversterkingsprojecten in Limburg
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.