Het is zondag precies 750 jaar geleden dat graaf Floris V van Holland een verre voorloper van het huidige Waterschap Rivierenland oprichtte. Het waterschap viert het jubileum later dit jaar op verschillende momenten. “Wat zou Floris V trots geweest zijn!”
Op 12 februari 1273 stelde graaf Floris V voor het eerst een regionaal waterbestuur in voor de Maasdijk. Heemraden uit Heusden, Altena en Holland voerden de schouw uit, met een doorslaggevende stem voor de Hollanders.
In de akte, waarvan een kopie bewaard is gebleven, wordt voor het eerst ook de legendarische Grote Waard genoemd, die in 1421 verloren zou gaan in de Sint Elisabethsvloed. De Biesbosch en het Land van Heusden en Altena zijn er nog steeds, evenals de dijk zelf, die langs de Afgedamde Maas ligt.
Het werkgebied van Waterschap Rivierenland strekt zich nu uit van de Biesbosch tot de Duitse grens, tussen Maas en Neder-Rijn. "Als graaf Floris V dat had geweten, wat zou hij trots zijn", zegt de huidige dijkgraaf, Co Verdaas, in een filmpje op de website van het waterschap.
Strijd om het water
Waterschap Rivierenland is niet het oudste waterschap van Nederland; dat is het in 1255 opgerichte Hoogheemraadschap van Rijnland. Toch gaat het om een indrukwekkend jubileum, vindt Verdaas.
"Zo’n jubileum is alleen weggelegd voor wie de kunst verstaat om zich aan te passen aan veranderende omstandigheden. Water is nog steeds de constante factor, de uitdaging is nu anders. Klimaatadaptatie, extreem weer, bodemdaling, kwaliteit van water en biodiversiteit, de druk op de ruimte. De strijd tegen water wordt een strijd om het water."
Waterschap Rivierenland viert zijn verjaardag het hele jaar door met acties en evenementen, bijvoorbeeld bij de bestuurswissel na de verkiezingen in maart, de Week van ons Water in mei, de Open Monumentendag in september en de Dag van de Duurzaamheid in oktober.
Verkiezingen
"Die momenten breiden we uit", vertelt woordvoerder Jelmer Krom. "Op Open Monumentendag bijvoorbeeld gaan er niet een of twee, maar zoveel mogelijk monumenten open. En in de Week van ons Water komt er een publieksactie om mensen bewust te maken van ons werk."
Behalve enkele publicaties in regionale media en op de eigen website blijft het de komende weken stil rond het jubileum, aldus Krom. "We houden we ons kruit nog even droog tot na de verkiezingen. Die gaan nu voor."
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.