Het Circulaire Bagger Consortium is winnaar geworden van de WOW-prijs 2023. De Zuid-Hollandse partijen die hierin samenwerken, willen baggerspecie transformeren in hoogwaardige grondstoffen voor de bouwsector. De publieksprijs gaat naar het project Innovatie maaitechniek en vaartuignavigatie.
De WOW-prijs is een initiatief van het Platform WOW, het landelijke netwerk van weg-, vaarweg- en waterbeheerders. Hiermee wordt de beste samenwerking bekroond. Er waren acht projecten genomineerd uit 31 inzendingen. De jury is lovend over de samenwerking, opschaalbaarheid en innovativiteit van al deze projecten.
De jury bestond uit Willemien Bosch (Koninklijke NLIngenieurs), Els van Grol (waterschap Drents Overijsselse Delta), Lindy Molenkamp (provincie Noord-Holland), Eric van Duijn (gemeente Amersfoort) en Wendy Tan (Wageningen University & Research). Hun keuze is gevallen op het Circulaire Bagger Consortium (CBC). Aan de juryprijs is een geldbedrag van 10.000 euro verbonden, om de samenwerking een stap verder te brengen.
Ook is er een publieksprijs (5.000 euro). Die is gewonnen door het project Innovatie maaitechniek en vaartuignavigatie. De prijzen zijn uitgereikt tijdens de landelijke WOW-dag op 2 november.
Van baggeroverschot naar hoogwaardige grondstoffen
Het CBC is een netwerk van samenwerkingspartners, waaronder Waterweg, Blauwe Bagger, Noorderwind, Waterschap Hollandsche Delta, Hoogheemraadschap Schieland en de Krimpenerwaard, Hoogheemraadschap van Rijnland, Gemeente Rotterdam en Provincie Zuid-Holland. Zij willen de 10 miljoen kubieke meter baggerspecie die jaarlijks in Zuid-Holland vrijkomt, transformeren van onderbenutte reststroom naar hoogwaardige grondstoffen voor de bouwsector.
Dat doen de partijen door technische en organisatorische oplossingen te ontwikkelen. Het doel is het creëren van een regionale circulaire baggerketen die economisch haalbaar is, bijdraagt aan CO2-arme en duurzame bouwpraktijken en als voorbeeld dient voor de rest van Nederland.
Begonnen als droom van jonge ondernemers
Drijvende krachten achter het samenwerkingsproject zijn Eva Aarts en Wies van Lieshout, oprichters van het bedrijf Waterweg. Uit het juryrapport: “Het begon met een droom van jonge ondernemers die met het overschot van baggerspecie het tekort aan grondstoffen wilden aanpakken door het Nederlandse baggeroverschot van 40 miljoen kuub per jaar te verwerken tot bouwmateriaal. De ontwikkeling van een tegel van baggerspecie leidde echter tot het inzicht dat een circulair product niet gemaakt en gebruikt kan worden in een lineair systeem.”
Daarom stopten Aarts en Van Lieshout met kleinschalige pilots en verlegden de focus naar het vormen van een ecosysteem voor de circulaire baggerindustrie. “Door de samenwerking te richten op de lange termijn en de interne organisaties van de verschillende partners en alle stakeholders in de keten te betrekken ontstaat een structurele samenwerking voor de circulaire verwerking en toepassing van baggerspecie in de regio Zuid-Holland.” Het Circulaire Bagger Consortium zit nog in de opstartfase, maar met baggertegels en circulaire grondstoffen zijn ook al de eerste tastbare resultaten zichtbaar.
De jury prijst “de grote mate van zelfreflectie en moed van de initiatiefnemers” om helemaal opnieuw te beginnen. “Met hun aanpak zetten ze in op een systeemverandering. Dat betekent dat ook op landelijk niveau aanpassing van de wet- en regelgeving nodig is.”
Publieksprijs naar oplossiingen voor woekerende waterplanten
Het project Innovatie maaitechniek en vaartuignavigatie kreeg de meeste online stemmen en won daarmee de publieksprijs. Hierin staan oplossingen voor woekerende waterplanten centraal. De Stichting Maaien Waterplanten Randmeren en Coöperatie Gastvrije Randmeren UA hebben samen met Techmaps Remote Sensing BV de gebruikte maaitechniek geïnnoveerd en een maai app en een navigatiehulpmiddel voor de recreant ontwikkeld. Dat gebeurde met steun van markt- en overheidspartijen.
Jurylid Lindy Molenkamp hierover: “We weten dat dit vraagstuk niet alleen speelt in jullie gebied maar in alle gebieden in Nederland. Mooi dat het publiek op jullie heeft gestemd om dit initiatief verder op te schalen.”
Deze zes genomineerde samenwerkingsprojecten in het weg-, vaarweg- en waterbeheer vielen buiten de prijzen:
- Klimaatneutraal en Circulair Assetmanagement en Opdrachtgeverschap (KCAO) voor waterschappen;
- Riobase: datagestuurd rioolbeheer;
- Nieuwe Waterwerken Zoutkamp;
- Versterking Lauwersmeerdijk-Vierhuizergat;
- Innovatiepartnerschap Sterke Lekdijk;
- Projectoverstijgend en langjarig samenwerken door Waterschapsbedrijf Limburg, aannemers en andere partijen.