De rivieren in het Verenigd Koninkrijk zijn er slecht aan toe. Volgens een onderzoek van het Britse parlement behoren ze tot de meest vervuilde van Europa. Geen enkele rivier in het land is nog gezond en dat is het gevolg van jarenlange bezuinigingen op watermanagement en waterzuivering.
De parlementaire commissie die de kwaliteit van het rivierwater onderzocht, spreekt van een ‘puinhoop’. Slechts één rivier in het land, de Wharfe in het Noord-Engelse Ilkley, is schoon genoeg om in te zwemmen. Maar zelfs daar zijn mensen ziek geworden. In 39 van de 42 rivieren waarin wilde zalmen voorkomen, wordt deze vis in zijn bestaan bedreigd.
Het rapport legt de schuld vooral bij waterbedrijven, boeren, toezichthouders en de overheid. Waterbedrijven lozen regelmatig ongezuiverd rioolwater in rivieren, landbouwbedrijven vervuilen waterlopen met chemicaliën.
De geprivatiseerde waterbedrijven keren bovendien liever dividend uit aan hun aandeelhouders dan dat ze investeren in de waterkwaliteit, aldus de commissie. De toezichthouders willen de waterprijs voor consumenten laag houden en zetten zich nauwelijks in voor de verbetering van riolen en afwateringen, met onder andere structurele overstort als gevolg.
Natte doekjes
Ook burgers moeten meer doen om de waterkwaliteit te verbeteren, menen de parlementariërs. Vetten en oliën worden massaal door de gootsteen of het toilet gespoeld, net als schoonmaak- en hygiëneproducten die plastic bevatten.
Ze spreken van "riffen van natte doekjes" en "vetbergen zo groot als blauwe vinvissen" die de riolen verstoppen. Het kost jaarlijks zeker 100 miljoen pond (120 miljoen euro) om die te verwijderen.
De commissieleden roepen de Britse regering op om maatregelen te nemen die de waterkwaliteit blijvend verbeteren. Dat is niet alleen een kwestie van investeren in de infrastructuur, ook moet veel strenger worden toegezien op vergunningen en moet vervuiling fors hoger beboet worden.
Drinkbare rivieren
De Amsterdamse Li An Phoa is niet verrast door het Britse onderzoek. Zij maakt zich met haar stichting Drinkable Rivers hard voor gezonde rivieren, organiseert burgeronderzoek naar de waterkwaliteit in heel Europa en wandelde langs de Maas en de IJssel. De Britse Thames staat nog op haar lijstje. Phoa kon vandaag niet uitgebreid reageren, maar laat wel weten dat ze “sinds een artikel in The Guardian een paar jaar geleden” al van de situatie op de hoogte is.
Uit de eerste Nederlandse WaterBlitz, een kortdurend burgeronderzoek van Earthwatch Europe, bleek afgelopen september tot vreugde van de Eindhovenaren dat ‘hun’ Dommel een stuk beter scoorde dan de Thames.
Dat wil niet zeggen dat Nederland tevreden achterover kan leunen. Zeker ook in ons land moet er nog veel gebeuren om de doelen van de Kaderrichtlijn Water in 2027 te halen, zo constateerde de Europese Commissie onlangs weer. Het Verenigd Koninkrijk behoort sinds begin vorig jaar niet meer tot de EU en kan dus zijn eigen koers bepalen.
MEER INFORMATIE
Rapport ‘Water quality in rivers’
Rapport Europese Commissie
H2O-artikel: Interview met Li An Phoa
H2O-bericht: Goede score voor Eindhovense waterkwaliteit bij WaterBlitz
