Hollandse Delta zet volgende stap om uit bestuurlijke crisis te komen

Bij Waterschap Hollandse Delta gaat een commissie aan de slag om een interim college samen te stellen. Daartoe heeft de Verenigde Vergadering van het waterschap besloten. De commissie wordt bijgestaan door Peter van der Velden en Mary Heessels, die in de afgelopen weken de mogelijkheden hebben verkend om te komen tot een interim-bestuur. Bij de invulling van de namen wordt ook gekeken naar externe kandidaten.

Het waterschap wil voor het zomerreces het interim-college geïnstalleerd hebben. Tot die tijd past het deze week benoemde tijdelijke college met vier heemraden en dijkgraaf Jan Bonjer op de winkel. 

Het algemeen bestuur besloot gisteravond in een online meeting de volgende stap te zetten in het proces om uit de bestuurlijke crisis te komen, waar het waterschap al lange tijd inzit. In het overleg klonken de naweeën van de afgelopen turbulente maanden, die in het teken stonden van achtereenvolgens het onderzoek naar de verziekte bestuurscultuur door organisatiedeskundige Hans Anderson, het opstappen van de zittende heemraden en de daaropvolgende verkenningsfase waarin werd gekeken naar de mogelijkheid om een interim college te installeren voor het resterende deel van de bestuursperiode tot medio 2023.

'Het eerste advies is een oproep, bijna een smeekbede: zorg voor een doorbraak in de bestuurscultuur van het waterschap'
- Dijkgraaf Jan Bonjer

Drie adviezen
Jan BonjerDijkgraaf Bonjer die zich tot dusverre op de achtergrond had gehouden bij de verkenningsfase (‘ik heb de verkenning vanaf het balkon gevolgd’) nam nu de gelegenheid te baat om zijn visie op de ontwikkelingen te delen met het algemeen bestuur. Belangrijk bestanddeel van zijn betoog: creëer ruimte waarin depolarisatie, herbezinning en reflectie centraal staan.

Hij gaf daarbij drie adviezen: “De eerste is een oproep, bijna een smeekbede: zorg voor een doorbraak in de bestuurscultuur van het waterschap. De tweede: voorkom een tweede stoelendans, bevrijd uzelf uit die vicieuze cirkel. En drie: maak van externe heemraden geen sluitpost. Gun uzelf zuurstof, culturele zuurstof.” 

Externe heemraden
Het aantrekken van externe heemraden in het interim college is een punt van discussie. In de rapportage van de verkenners Peter van der Velden en Mary Heessels wordt beschreven dat er binnen de fracties van de Verenigde Vergadering sprake is veranderende inzichten. De verkenners spreken uit dat een interim college bestaande uit externe bestuurders de voorkeur geniet, als bijdrage aan het herstel van vertrouwen. 

Petra van NesIn de vergadering kwam een amendement in stemming met als stelling dat er een interim college komt dat alleen uit externe kandidaten bestaat. De opgestapte heemraad Petra van Nes, die in een bijdrage haar scherpe kritiek op de dijkgraaf en de procedure die leidde tot het opstappen van de heemraden nog eens uit de doeken deed, verklaarde waarom ze voor zo’n ‘extern zakencollege’ is: “Dan is de angel eruit.” De bestuurder stelde daarbij in het vooruitzicht dat een dagelijks bestuur van externen haar weer de mogelijkheid geeft om ‘constructieve bijdragen te leveren’ aan het bestuurlijke proces. “Ik geef u die garantie.”

Kritiek
Maar het amendement haalde het niet. De uitslag: 13 tegen, 8 voor en 4 onthoudingen van de tijdelijke heemraden, die zich daarbij beriepen op artikel 38a lid 1a van de Waterschapswet. Een motivatie die ze op kritiek kwam te staan. Fokke van Zeijl (AWP): “Daar is het artikel niet voor bedoeld.” 

In de volgende stemronde werd het voorstel van het tijdelijk dagelijks bestuur wel aangenomen. Daarin is ook ruimte voor het aantrekken van externe bestuurders, maar zijn interne bestuurders niet uitgesloten. Een commissie met daarin vertegenwoordigers van alle fracties gaat aan de slag om het interim-college samen te stellen en wordt daarin bijgestaan door de verkenners Van der Velden en Heessels. Ze hebben de tijd tot het zomerreces, waarmee de aanvankelijk gestelde deadline van 30 april van tafel is.  

MEER INFORMATIE
H₂O Actueel: Hollandse Delta likt zijn wonden en stelt tijdelijk bestuur aan