Nadat Waterschap Brabantse Delta het spits afbeet, gaan nog twee waterschappen deze week vanwege de droogte over tot een onttrekkingsverbod voor oppervlaktewater. De maatregel van Waterschap Vallei en Veluwe gaat morgen in, die van Waterschap Limburg vrijdag.
Waterschap Vallei en Veluwe heeft het onttrekkingsverbod uitgevaardigd voor het hele werkgebied, behalve de gebieden waarin het mogelijk is om water in te laten vanuit de IJssel, de Nederrijn en de randmeren. Dit betekent dat het verbod geldt voor gebieden die afhankelijk zijn van regenval en grondwater en voor het Apeldoorns Kanaal.
Hier mogen industriële bedrijven en landbouwers voorlopig geen water van sloten, beken en kanalen gebruiken. Verder is onder andere het besproeien van bomen en sportvelden met oppervlaktewater niet meer toegestaan. Het onttrekkingsverbod geldt vanaf 5 juni en duurt tot nader order. Dat is bijna een maand eerder dan in 2018; toen ging het verbod op 2 juli in.
Onvoldoende herstel van droogte
Het verbod is volgens Waterschap Vallei en Veluwe nodig, omdat het grond- en oppervlaktewatersysteem zich nog onvoldoende heeft hersteld van de droogte van afgelopen jaar. Vooral de situatie op de hogere zandgronden baart zorgen. Het waterschap meldt dat op het moment de afvoer van meerdere watergangen stagneert en het waterpeil daalt. Dat komt door het oplopende neerslagtekort en de toename van de verdamping.
Door het onttrekkingsverbod wordt meer water vastgehouden om zo de grondwaterstanden aan te vullen. Het waterschap wil hiermee verslechtering van de waterkwaliteit en onherstelbare schade aan de natuur voorkomen.
Waterafvoer van beken te laag
Het onttrekkingsverbod van Waterschap Limburg treedt in werking op vrijdag 7 juni om 12.00 uur. Dit geldt tot het moment dat de waterafvoer van de beken weer op niveau is en uiterlijk tot 1 oktober. Ook in Limburg komt het verbod duidelijk eerder dan vorig jaar.
De afvoeren van de beken zijn nu te laag, zegt bestuurder Har Frenken van Waterschap Limburg in een toelichting. “Ondanks dat alle stuwen de hele winter op zomerstand hebben gestaan om zoveel mogelijk water dat is gevallen vast te houden, blijft de afvoer van beken dalen en is het grondwaterpeil nog steeds historisch laag. De voorspellingen blijven aanhouden dat er relatief weinig regen valt. We moeten dus zorgen dat we al het water vasthouden in ons watersysteem.”
Het is niet langer geoorloofd om water uit beken en sloten te gebruiken voor onder meer agrarische activiteiten, besproeien van tuinen en beregenen van sportvelden. Handhavers van het waterschap controleren of het verbod wordt nageleefd. Deze controles vinden ook in de vroege ochtend- en avonduren en in het weekend plaats.
Wateraanvoer vanuit Maas
Het onttrekkingsverbod is afgekondigd voor het gehele werkgebied van Waterschap Limburg. Er zijn wel enkele uitzonderingen. Het verbod geldt niet voor beken die altijd voldoende afvoer hebben, zoals de Niers en de Roer. De andere uitzonderingen betreffen weidepompen die zorgen voor water voor vee, vergunde onttrekkingen uit grondwater en onttrekkingen voor kapitaalintensieve teelten (bedrijfsmatige fruitteelt, groenteteelt, bloemen- en plantenteelt en bomenteelt).
Waterschap Limburg neemt ook andere maatregelen voor het vasthouden van water in beken. Het waterschap zet stuwen op en voert zoveel mogelijk water vanuit de Maas naar de beken toe. Tevens worden de inwoners van Limburg op het hart gedrukt om zuinig met water te zijn.
MEER INFORMATIE
Vallei en Veluwe over ontrekkingsverbod
Waterschap Limburg kondigt verbod af
Primeur voor Brabantse Delta
Situatie op hoge zandgronden
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.