De Biomakerij van trappistenabdij Koningshoeven in Berkel-Enschot is geopend. In de tropische plantenkas wordt het afvalwater gezuiverd om daarna te worden hergebruikt. De abdij heeft de Nederlandse primeur van deze ecologische zuiveringsmethode.
Abt Dom Bernardus zegende gisteren de Biomakerij in en opende daarmee de zuiveringsinstallatie. De Brabantse Abdij Onze Lieve Vrouw van Koningshoeven is vermaard vanwege het brouwen van het bier La Trappe, maar er worden ook producten als chocolade, honing en kaas gemaakt. Dat levert jaarlijks bijna een miljoen kubieke meter afvalwater op.
Door de Biomakerij wordt het water niet meer afgevoerd naar de afvalwaterzuivering, maar hergebruikt voor de irrigatie van eigen grond, het besproeien van planten in de kwekerij en het omspoelen van bierflessen. Dat is nog niet meteen mogelijk. Het duurt een aantal maanden, voordat het gezuiverde water voldoende kwaliteit heeft voor gebruik op het domein van de abdij.
Honderd procent circulair
In het meinummer van het magazine H2O staat een artikel over de biologische zuiveringskas, toen nog in aanbouw. Broeder Isaac, de prior van de abdij, vertelt dat de monniken streven naar honderd procent circulair en daarvoor allerlei maatregelen nemen. “Wij zijn erg geïnspireerd door de gedachte: hoe geven we een schonere wereld door dan de wereld die we in handen hebben gekregen?”
Toen Waterschap De Dommel met het idee kwam van de zuiveringskas met tropische planten, was broeder Isaac snel overtuigd. “Ik vind het leuk en interessant dat we al het gebruikte water zelf gaan zuiveren. Dit komt dicht bij mijn passie die niets met geld verdienen te maken heeft, maar met de spirituele kant van het monnikenleven.”
Grote biodiversiteit
Het concept voor de zuiveringskas komt van het Hongaarse bedrijf Biopolus. In zestien tanks hangen de wortels van planten. Hieraan hechten zich de micro-organismen die het afvalwater zuiveren. Het afvalwater gaat er met grote snelheid doorheen, waarbij de toxische stoffen eruit worden gefilterd.
“Er worden meer dan drieduizend verschillende bacteriën gebruikt”, zegt István Koller, strategisch adviseur industrie bij Waterschap De Dommel. “De biodiversiteit is veel groter dan bij een traditioneel systeem met grote ronde bassins, waar zo’n zevenhonderd verschillende bacteriën het water zuiveren. Daarom is het biologische systeem robuuster. Andere voordelen zijn dat de methode minder energie verbruikt, minder slib produceert en minder oppervlak in beslag neemt.”
Glas-in-lood ramen
Aan het uiterlijk van de Biomakerij is veel aandacht besteed. Het fraaie gebouw is ontworpen door architect Thomas Rau, die erg met duurzaamheid bezig is. Bijzonder zijn de twee glas-in-lood ramen van Marc Mulders. De Tilburgse kunstenaar maakte de roosvensters van gerecycled glas, waarvoor hij veel materiaal op de zolder van de abdij vond. De kas wordt een plek voor ontmoeting en educatieve doeleinden.
De zuiveringskas bij abdij Koningshoeven trekt al veel belangstelling in de buitenwereld. Staatssecretaris Raymond Knops van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties kwam in augustus op uitnodiging van de Unie van Waterschappen een kijkje nemen. Ook is de kas genomineerd voor de Waterinnovatieprijs 2018 in de categorie Schoon water. In het kader van het Europese onderzoeks- en innovatieproject NextGen wordt de Biomakerij gebruikt als een test- en demonstratiesite voor hightech watercirculaire oplossingen en nieuwe bedrijfsmodellen.
MEER INFORMATIE
Bericht van Waterschap De Dommel
Eerder bericht over de zuiveringskas
Nominaties voor Waterinnovatieprijs
Bericht over Europees project NextGen
H2O premium: Trappistenmonniken bouwen unieke zuiveringskas
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.