Het droogteseizoen is officieel voorbij maar in het zuiden van het gebied van Waterschap De Dommel is het nog steeds niet toegestaan om water uit beken en sloten te halen. De verlenging van het verbod dat normaal op 1 oktober afloopt, is volgens het waterschap onder meer nodig omdat de helft van de grondwaterstanden lager dan gemiddeld zijn. In Limburg is het onttrekkingsverbod uit oppervlaktewater wel komen te vervallen.
Het is voor de vierde jaar op rij dat De Dommel het halfjaarverbod verlengt in het voor droogte gevoelige zuidelijke deel met hoge zandgronden. Het waterschap noemt als aanleiding de lage afvoeren en waterstanden in het gebied van de Beerze en de Reusel. In beide beken stroomt nog altijd onvoldoende water. Een verdere verlaging van de waterstanden is daarom onwenselijk.
Neerslagtekort snel gegroeid
De maatregel leek dit jaar niet nodig, nadat in juli veel regen viel – wat lokaal leidde tot wateroverlast – en de situatie in augustus redelijk normaal was. Maar dat veranderde daarna snel. September voelde als een echte zomermaand, laat De Dommel weten. “Zonniger, warmer én flink droger dan normaal. Niet zo zichtbaar, maar de verdamping gaat dan ook harder.”
Hierdoor liep het neerslagtekort in het Dommelgebied dat eind juli nog klein was, tot oktober weer aanzienlijk op. Momenteel zijn ook de grondwaterstanden bij de helft van de meetpunten lager dan normaal. Voor de Dommel is dit alles voldoende reden om het onttrekkingsverbod voor het zuidelijke deel te verlengen. Normaal zou het standaardverbod dat automatisch op 1 april ingaat, op 1 oktober zijn afgelopen.
Wachten op voldoende afvoer
Het verbod geldt voor de stroomgebieden van de Beerze, Reusel en Nete ten zuiden van het Wilhelminakanaal en in Park Meerland in Eindhoven (zie kaart onderaan). Hier mag geen water uit beken en sloten worden opgepompt voor bijvoorbeeld het beregenen van akkers of het sproeien van tuinen. Dezelfde maatregel is van kracht in het stroomgebied van de Boven-Dommel, waar ook nog een onttrekkingsverbod geldt.
Het verbod vervalt als er weer voldoende afvoer is. Daarmee zal het waterschap waarschijnlijk niet zo lang wachten als in 2020, toen dit pas op 29 december gebeurde. In het noordelijk deel van het Dommelgebied was er vanaf 19 juni ook ruim een maand een onttrekkingsverbod. Dat is op 26 juli ingetrokken.
Waterschap De Dommel meldt verder nog het volgende: “In de zomer van 2021 kon ons watersysteem een klein beetje op adem komen, na drie droge jaren. Maar daarmee is de structurele droogteproblematiek niet opgelost.” Daarom blijft het waterschap zich hard maken voor de watertransitie, waarbij de nadruk ligt op vasthouden in plaats van afvoeren van water.
Geen verbod meer in Limburg
Waterschap Limburg kwam in juni met een onttrekkingsverbod voor Midden- en Noord-Limburg en het stroomgebied van de Vlootbeek in het zuiden van de provincie. Het waterschap wilde hiermee verdere daling van de waterpeilen in beken voorkomen en onomkeerbare schade aan de natuur in beken tegengaan. Het verbod ging in op 18 juni en liep op 1 oktober af. Het was niet nodig om dit te verlengen, laat een woordvoerder van het waterschap weten.
Ondanks de natte zomer is er nog wel ruimte om de grondwaterstanden in Limburg aan te vullen. Het waterschap laat daarom alle stuwen in de hoge stand staan om water vast te houden. Dat wordt ook bij de boerenstuwen en peilgestuurde drainages verlangd. Voor deze drainages heeft Waterschap Limburg een vrij streng beleid; ze moeten goed worden ingesteld. De peilgestuurde drainages mogen worden gebruikt om er oppervlaktewater in te laten lopen.
Brabantse Delta is het derde waterschap in Zuid-Nederland dat half juni een onttrekkingsverbod uit oppervlaktewater instelde voor delen van het werkgebied. Dit is eind juli weer opgeheven. Aa en Maas zag deze zomer af van een verbod. Het waterschap vond het niet nodig vanwege de vele regen en de eerder genomen maatregelen voor het langer vasthouden van water.
Update 2 november 2021
De verlenging van het onttrekkingsverbod voor het zuidelijk deel van het Dommelgebied heeft bijna een maand geduurd. Sinds maandag 1 november is het weer toegestaan om water te halen uit beken en sloten. De recente regen heeft gezorgd voor voldoende water in sloten en beken waardoor het verbod niet langer nodig is, aldus Waterschap De Dommel.
MEER INFORMATIE
Toelichting Waterschap De Dommel op huidige situatie
H2O Actueel: gedeeltelijke opheffing verbod door De Dommel
H2O Actueel: onttrekkingsverboden in Zuid-Nederland