In de strijd tegen het coronavirus Sars-Cov-2 roept de Europese Commissie alle lidstaten op hun rioolwater voortaan op virussen te testen. Analyse van afvalwater moet systematisch worden geïntegreerd in nationale teststrategieën om het virus op te sporen, aldus de Commissie.
Virginijus SinkeviciusDat zei Virginijus Sinkevicius, commissaris voor milieu, zondag tegen de Duitse krant Welt am Sonntag. "Het is van cruciaal belang dat de EU-landen zo snel mogelijk doeltreffende systemen opzetten om het afvalwater te monitoren en ervoor zorgen dat de relevante gegevens onmiddellijk ter beschikking worden gesteld van de gezondheidsautoriteiten", zei hij.
Alle beschikbare middelen moeten worden ingezet om het virus en zijn mutanten op te sporen, aldus Sinkevicius: "Het monitoren van afvalwater kan een kosteneffectieve, snelle en betrouwbare bron van informatie zijn over de verspreiding van het virus en zijn varianten onder de bevolking."
In de visie van de Europese Commissie moet binnen enkele maanden een systeem voor de controle van afvalwater kunnen worden opgezet. Steden en gemeenten zouden twee monsters per week moeten nemen, aldus Sinkevicius. "Deze monsters moeten regelmatig worden geanalyseerd, bij voorkeur twee keer per maand", aldus de EU-commissaris uit Litouwen.
Nederland
In verschillende lidstaten wordt het rioolwater al onderzocht op aanwezigheid van RNA-deeltjes van het virus. Nederland is daar vorig jaar aan het begin van de pandemie mee begonnen. In hoog tempo werd het rioolwateronderzoek uitgebreid naar alle 314 rioolwaterzuiveringsinstallaties in Nederland.
Bij driekwart van de rwzi’s worden nu twee of meer monsters per week genomen, aldus de Unie van Waterschappen. De frequentie wordt verder opgevoerd naar een dagelijkse monsterafname bij elke rioolwaterzuivering. Een controle met minder frequente metingen, waar de Europese Commissie nu op inzet, wordt niet accuraat genoeg geacht als het gaat om vroegtijdige waarschuwing. Hoe intensiever de deeltjes worden gemonitord, hoe beter. De verwachting is dat dagelijkse meting op de Nederlandse rwzi's tegen het eind van het jaar logistiek mogelijk is.
Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en de waterschappen sloten vorig maand de deal om het onderzoek naar sporen van het coronavirus in het rioolwater de komende vijf jaar voort te zetten. Ook gaan ze de mogelijkheid verkennen om onder andere medicijn- en drugsresten, microplastics en bestrijdingsmiddelen te meten. Dan kan het rioolwater dienen als een soort graadmeter voor de gezondheid van de bevolking.
MEER INFORMATIE
H2O Actueel: Onderzoek naar coronavirus in rioolwater gaat nog jaren door
H2O Actueel: Waterschappen gaan rioolwater dagelijks meten voor coronadashboard
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.