Met de verkiezing ‘de Minister van de nieuwe economie’ wil MVO Nederland een podium bieden aan mensen die staan te springen om met inspirerende ideeën de overgang naar een nieuwe, duurzame economie te versnellen. Meer dan 200 kandidaten hebben zich verkiesbaar gesteld voor het ministerschap, waaronder een aantal waterschappers. H2O vraagt hen naar hun motivatie en ideeën. Deze keer Mark van der Werf, programmaleider innovatie, duurzaamheid en internationaal bij de Unie van Waterschappen. “We moeten terug naar een gezondere balans. In mijn ogen is dat de circulaire economie.”
door Rens Nijholt
Wat doet u precies bij de Unie van Waterschappen?
“Naast dat ik als programmaleider innovatie uitdraag dat onze overheidslaag innovatief is, faciliteer ik de waterschappen belemmeringen weg te nemen om duurzamer te worden. Denk hierbij aan sociale, financiële, soms technische, maar meestal juridische barrières. Dit kan gaan over een benodigde investering in een grondstoffenfabriek, waarbij we de mogelijkheden van een subsidie of een lening bij de NWB-bank verkennen. Of dat we de ‘einde afval’ status van herwonnen grondstoffen uit de zuivering proberen te regelen.
Daarnaast probeer ik met de thema's duurzaamheid, biodiversiteit, energie en grondstoffenterugwinning zowel nationaal als internationaal stappen voorwaarts te maken, door nieuwe collectieve ambities te verkennen. Recentelijk hebben we onderzoek gedaan naar het aantal circulaire initiatieven bij waterschappen. We telden 380 - op de website gepubliceerde - projecten. Er zijn genoeg ideeën, maar ze zitten vooral in de hoek ‘leuk’. Als Unie proberen we deze projecten in het reguliere werk te krijgen.”
Wat is uw motivatie om mee te doen aan de verkiezing?
“De coronacrisis is, hoe gek het ook klinkt, een kortetermijncrisis. Mensen denken vaak dat de klimaatcrisis de echte crisis is, maar dat is hem ook niet. Het onderliggende probleem is dat we in een disbalans met de aarde leven. Klimaatverandering en biodiversiteitsverlies zijn daar een gevolg van. We moeten terug naar een gezondere balans. In mijn ogen is dat de circulaire economie. Als we stoppen met het uitputten van de aarde, kunnen we klimaatverandering en biodiversiteitsverlies tegengaan. Die verandering wil ik graag aanjagen.”
Wat zijn uw belangrijkste beleidsvoornemens als Minister van de nieuwe economie?
“Mijn stip aan de horizon is een aarde waarin mens en natuur meer in balans zijn. Maar dat is ver weg. Je hoort over ‘Nederland circulair in 2050’. Ook wordt er gesproken over 50 procent reductie op het gebruik van primaire grondstoffen in 2030. Dat is al iets concreter. Ik denk dat we vooral de circulaire gedachtengang in ons dagelijks werk moeten invlechten. Dus niet wijzen naar elkaar. Nee, we moeten allemaal circulair denken én doen”.
Loopt de watersector voorop met de duurzame ontwikkeling?
“Zeker, dat kan ik beamen. Onze sector handelt al vanuit zichzelf. Er is niet echt een transitieagenda of een externe partij die dit ons hoeft te vertellen. Dat is heel mooi, maar ik denk dat het nog wel sneller en beter kan. Als Unie mogen we nu een collectieve circulaire economie strategie voor de waterschappen maken. Dat moet je zien als, om in de kerstsfeer te blijven, een kerstboom, waarbij de kerstballen allerlei elementen bevatten. Eén van de ballen is een materiaalonderzoek. Welke bruikbare grondstoffen gaan er nou door onze vingers? Een andere bal is de inkoop en aanbesteding. Hoe vraag je bijvoorbeeld circulair uit? Nog een bal is de klimaatmonitor. Welke indicatoren zeggen dat je circulair bent? Op deze vlakken kunnen we winst behalen.”
Waarom zouden mensen op u moeten stemmen?
“Ik denk dat ik op de goede plek zit om de verbinding te leggen tussen de waterschappen en Den Haag. Je ziet dat oplossingen voor veel belemmeringen op de Haagse tafels liggen. Voor de waterwereld zit ik daar precies tussenin. Via onze waterschapsbestuurders of vereniging hoor ik vaak wat de problemen zijn en door de lijntjes met De Haag kan ik de boodschap juist adresseren. Het is niet per se dat ik het beter kan dan een ander, maar meer dat ik op een interessante plek zit.”
Stel: u wordt gekozen. Wanneer is uw missie geslaagd?
“Ik zou het meest tevreden zijn als de waterschappers zullen zeggen: ‘Ja, de belemmeringen die wij ervaren op het gebied van circulaire economie worden opgelost.’ En dat de reden daarvan is dat ik het op de juiste plek heb geagendeerd.”
ANDERE WATERSCHAPPERS DIE MINISTER WILLEN WORDEN:
Aaltje Saarloos: 'We moeten naar een ander soort wereld, waarin we anders omgaan met grondstoffen'
Etteke Wypkema: 'Regelgeving inrichten op circulariteit: daar wil ik me voor inzetten'
André Struker: 'Ik wil als minister minimaal 10 grootschalige aquathermie projecten in 2022'
De verkiezing ‘De minister van de nieuwe economie’ is een initiatief van MVO Nederland, een beweging van ondernemers in de nieuwe economie. De ‘minister' krijgt o.a. de mogelijkheid om aan tafel te zitten bij politieke beslissers, mag zijn of haar visie op een landelijk podium laten horen en debatteert mee tijdens NE21: het verkiezingsdebat van MVO Nederland op 25 januari. De 21 beste kandidaten pitchen voor een jury met onder meer Jeroen Smit en Jan Terlouw. Tot en met 31 december kan er gestemd worden.
