Het is iets droger dan normaal voor de tijd van het jaar maar dat levert geen bijzonderheden voor het waterbeheer op, stelt de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling in de nieuwe droogtemonitor. De grondwaterstanden zijn in diverse gebieden laag en deze situatie verbetert niet. Daarom hebben veel waterschappen peilen geheel of gedeeltelijk opgezet.
De neerslaghoeveelheden en rivierafvoeren zijn lager dan normaal maar niet uitzonderlijk laag, schrijft de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling (LCW) in de gisteren verschenen derde droogtemonitor van 2019. April was gemiddeld zeer zacht en vrij droog. Wel is het neerslagtekort de laatste twee weken ongeveer stabiel gebleven door neerslag en lage temperaturen, waar het tekort normaliter in deze periode toeneemt. De afvoer van de Rijn bij Lobith is nu rond 1.500 kubieke meter per seconde, minder dan gemiddeld maar niet bijzonder laag. Deze omstandigheden betekenen volgehs de LCW dat waterbeheerders geen bijzondere maatregelen hoeven te nemen.
De LCW constateert dat de grondwaterstanden niet verbeteren. Het probleem speelt met name in het oosten en zuiden. “Over het algemeen is de grondwatervoorraad in Nederland momenteel laag tot normaal, in de hoger gelegen gebieden is de voorraad lokaal zeer laag. Dit is het gevolg van de droogte in 2018 in combinatie met de relatief droge aprilmaand. Veel waterschappen hebben de peilen in hun beheergebied waar mogelijk geheel of gedeeltelijk opgezet.”
Ook in het IJsselmeergebied wordt extra water vastgehouden. Rijkswaterstaat stuurt op een peil van 0,15 meter onder NAP in het IJsselmeer en Markermeer. Dit is 5 centimeter hoger dan normaal. Er is verder in het IJsselmeer sprake van lichte verzilting. Het chloridegehalte ligt wel onder de norm voor inlaat van drinkwater.
De waterkwaliteit baart hier en daar zorgen. Er zijn volgens de LCW enkele waarnemingen van blauwalgen gedaan. Ook is er een negatief zwemadvies afgegeven voor een aantal van de 724 officieel aangewezen zwemlocaties. De provincie Gelderland heeft gewaarschuwd om in veertien recreatieplassen goed op te passen. Hier lopen bodems vanaf de oever steil af, als gevolg van de droge zomer van 2018. Vooral voor kinderen en niet-geoefende zwemmers kunnen gevaarlijke situaties ontstaan.
MEER INFORMATIE
Droogtemonitoren 2019 door LCW
Bericht over droogtemonitor 24-4
Natuurorganisaties luiden noodklok
Evaluatie crisisbeheersing droogte 2018
Eerste resultaten beleidstafel droogte
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.