H2O Actueel

Waterveiligheid, klimaatbestendigheid, goede waterkwaliteit, duurzame drinkwatervoorziening en voldoende beschikbaarheid van zoetwater, zijn belangen die gewaarborgd moeten zijn in het Nederland van 2050. Dat staat in de Nationale Omgevingsvisie (NOVI), waarin een reeks van 21 nationale belangen worden genoemd die richting moeten geven een de nieuwe inrichting van de ‘fysieke leefomgeving’ van Nederland.

Onderzoekers van KWR zijn al sinds het begin van de coronacrisis betrokken bij het onderzoek naar verspreiding van het virus. Voor dit onderzoek, en de resultaten van de metingen in het rioolwater, bestond veel aandacht in de media. Op basis van deze ervaringen, en literatuuronderzoek, komt KWR nu met een rapport en brochure over effectieve crisiscommunicatie. “Goede communicatie is een dialoog.”

Wetterskip Fryslân maakt een pas op de plaats bij het verduurzamen van de eigen slibverwerking. In plaats van verduurzaming en renovatie van de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Leeuwarden en de slibontwateringsinstallatie in Heerenveen, worden beide installaties nu alleen gerenoveerd.

Op het nieuwe platform BlueEarth Data van Deltares kunnen waterbeheerders wereldwijd watergerelateerde data vinden om daarmee bijvoorbeeld overstromingsrisico’s beter te kunnen inschatten. Dat moet hen helpen om zich hierop beter voor te bereiden.

Na een geslaagde proef wil Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) het peilbesluit voor de boezem van Noordwest-Overijssel aanpassen. Dat moet helpen om de verdroging van de natuur in de Wieden en Weerribben tegen te gaan.

Verbetering van de waterkwaliteit is een belangrijk doel van het nieuwe mestbeleid dat landbouwminister Carola Schouten aankondigt. De maatregelen die in de afgelopen decennia zijn genomen om de vervuilende impact van mest op grond- en oppervlaktewater terug te dringen, hebben onvoldoende opgeleverd, stelt de minister vast. Dat geldt name in gebieden met löss- en zandgrond. Als het nieuwe mestbeleid niet werkt, zijn verdergaande maatregelen nodig, zoals teeltbeperkingen.

Er is al veel bekend over het ontstaan van piping bij rivierdijken. Maar hoe groot is dit risico bij dijken op getijdenzand? Dat wordt nu in de praktijk getest aan de Friese Waddenzeekust. Dit moet leiden tot een rekenmodel.

Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) heeft een digitale kaart van het watererfgoed gepresenteerd. Hierop zijn meer dan vijfhonderd oude objecten te vinden, zoals gemaalgebouwen, damsluizen en verhoefslagpalen.

De wateruitlaat van de kerncentrale bij Borssele is aan verzakking onderhevig. Dat valt te zien op de interactieve bodemdalingskaart van Nederland, die in een nieuw jasje is gestoken. De kaart is veel gedetailleerder geworden en toont nu ook verzakkingen van onder meer gebouwen, bruggen en dijken.

Het Rijk, waterschap Aa en Maas en andere partijen hebben een overeenkomst gesloten over het project Meanderende Maas. Zij trekken 235 miljoen euro uit voor de versterking van de dijk tussen de Brabantse plaatsen Ravenstein en Lith, in combinatie met rivierverruiming, uitbreiding van de riviernatuur en stimulering van de economie.

Negentig procent van het op rivieroevers aangetroffen afval is van plastic, aldus de nieuwste onderzoeksresultaten van het project Schone Rivieren. Behalve langs de Maas en Waal hebben vrijwillige afvalonderzoekers nu ook metingen uitgevoerd langs onder meer het Haringvliet. Interessant is dat daar zee-afval zoals vispluis aanspoelt. Dit wordt de komende jaren verder onderzocht.

De overgang naar de circulaire economie is ook voor de waterschappen en drinkwaterbedrijven geen sinecure. Ze nemen initiatieven en ontwikkelen producten, maar stuiten op veel obstakels. Die hebben betrekking op regelgeving, maar ook op zaken als het negatieve imago van secundaire grondstoffen. Technologieën en producten lopen daardoor meer kans in de ‘Valley of Death’ te stranden.

Waterschap Scheldestromen houdt haar watersysteem tegen het licht met het project Planvorming Wateropgave. Het waterschap wil alle watersystemen in 2027 op orde te hebben. Om die planning niet in gevaar te brengen, en belanghebbenden toch bij het project te betrekken, kiest Scheldestromen voor een omvangrijk digitaal aanbod.

De Nederlandse bossen kwakkelen. Droogte en voedingsarme bodems leiden tot de sterfte van verschillende boomsoorten. Een betere waterhuishouding en een meer diverse samenstelling kunnen de bossen weerbaarder maken. Dat blijkt uit het rapport ‘Revitalisering Nederlandse bossen’, dat in opdracht van het Ministerie van LNV is gemaakt.

In de rivieren Maas en Rijn zijn vorig jaar opnieuw veel schadelijke stoffen aangetroffen. Om grip te krijgen op opkomende stoffen moet er meer en intensief internationaal worden samengewerkt, stelt RIWA, de vereniging van rivierwaterbedrijven. Lozingsvergunningen op de rivieren moeten actueel, compleet en publiek toegankelijk zijn. “Dat is nu veelal niet het geval”, zegt Maarten van der Ploeg, directeur van RIWA-Maas.

De Amerikaanse rivierkreeft vertoeft graag in de Krimpenerwaard, zo blijkt uit een eerste telling van het hoogheemraadschap. Op alle onderzoekslocaties werd de ongewenste gast aangetroffen. In Schieland was dat een stuk minder vaak.

Het Rijk moet landelijke doelen vaststellen om verdere bodemdaling in veenweidegebieden te voorkomen. Dat bepleit de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) in een advies aan het kabinet. Volgens de Unie van Waterschappen is het belangrijk om aan te sluiten bij de regionale aanpak die in veel gebieden al is gestart.

Het vakartikel ‘De ecologische meerwaarde van het aanbrengen van grindbedden in de Tongelreep’ is gekozen tot beste H₂O-vakartikel dat in 2019 is gepubliceerd. In het artikel wordt de invloed van grindbedden op beekfauna uitgewerkt. Eén van de weinige beken in Nederland waarin grind is aangebracht is de Tongelreep in Noord-Brabant.

Het derde droogtejaar op rij zorgt voor steeds meer onomkeerbare schade in de natuur. Zichtbare effecten zijn er in de kwetsbare (hoog)veengebieden, vennen en beeksystemen. Op meerdere plekken in het land staan delen van het veen droog en vindt veenafbraak plaats. Ook komen kwelafhankelijke habitats in gevaar en is er sprake van grote sterfte onder bomen.

Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) zet een volgende stap in het innovatieproject Ge(O)zond Water. Het algemeen bestuur wordt gevraagd bijna 7 miljoen euro beschikbaar te stellen voor de bouw van een proefzuivering op de rioolwaterzuivering Wervershoof om schadelijke stoffen als medicijnresten, hormonen, resistente bacteriën en microplastics uit het effluent te verwijderen.