H2O Actueel

Zandwinplassen in uiterwaarden spelen een geringe rol in de sedimenthuishouding en erosie van de grote rivieren. Dat stelt HKV Lijn in Water in een onderzoeksrapport dat is opgesteld in opdracht van Cascade, de branchevereniging van oppervlaktedelfstoffenwinners in zand en grind. 

Het gaat goed met de platte oesters die zijn geplaatst op oestertafels in een windpark in de Noordzee. Ruim twee derde van de volwassen exemplaren hebben het na drie jaar overleefd, blijkt uit onderzoek. Ook planten de oesters zich voort.

Het Expertise Netwerk Waterveiligheid is zeer kritisch op het Ontwerp Programma Integraal Riviermanagement dat recent door ministers Harbers naar de Tweede Kamer is gestuurd. In een uitgebracht advies levert het kennisnetwerk op fundamentele punten kritiek op het door het door het kabinet vastgestelde plan voor een toekomstbestendig rivierengebied.

Duinen en stranden zijn belangrijk als bescherming tegen overstromingen, drinkwaterbron en leefomgeving voor dieren en planten. Maar stranden en duinen komen wereldwijd in de knel door bebouwing en een stijgende zeespiegel. Dit schrijven onderzoekers van Nederlandse kennisinstellingen in het tijdschrift Nature Communications.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) constateert dat drinkwaterbedrijven er niet alleen in slagen om de drinkwatervoorziening veilig te stellen. De inspectie doet een dringend beroep op provincies om hun verantwoordelijkheid te nemen.

In de strijd tegen het hoge water in de laatste weken van 2023 en het begin van 2024 werden op grote schaal zandzakken en met zand gevulde big bags ingezet om kades en dijken te versterken en tijdelijke keringen te bouwen. Een arbeidsintensieve en logistiek ingewikkelde methode waar de beheerders nog altijd op terugvallen als het water snel stijgt. Zijn er geen alternatieven? TU Delft onderzoekt ze in de proeftuin Flood Proof Holland.

De kwaliteit van het oppervlaktewater in glastuinbouwgebieden is de laatste jaren weliswaar verbeterd, maar voldoet nog altijd niet aan de eisen van de Kaderrichtlijn Water (KRW). Om glastuinders te helpen hun emissie van gewasbeschermingsmiddelen en nutriënten tot nagenoeg nul te reduceren, zet Glastuinbouw Nederland watercoaches in.

Om een geulwand bij Ossenisse te versterken, wil Rijkswaterstaat staalslakken in de Westerschelde storten. Zeeuwse natuurorganisaties zijn kritisch en wijzen op een vorig jaar verschenen rapport van het RIVM, waaruit blijkt dat dit materiaal mogelijk schadelijker is dan gedacht. 

De functie van veengebieden als ‘koolstofkluis’ komt steeds meer in het gedrang door de drogere zomers als gevolg van de klimaatverandering. Bij aanhoudende droogte kan veen nog amper koolstof opslaan en na verloop van tijd wordt zelfs weer koolstof uitgestoten. Ook haalt het vergroten van de biodiversiteit weinig uit volgens onderzoek van de Radboud Universiteit.

Verreweg de meeste grondwaterstanden zijn in Vlaanderen hoog tot zeer hoog voor de tijd van het jaar. Volgens de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) was het ruim twintig jaar geleden dat de standen nog zo hoog waren.

In 2023 is een nieuw warmterecord geboekt. De temperatuur was mondiaal gezien gemiddeld 14,98 graden Celsius. Dat is bijna 1,5 graad warmer dan het pre-industriële niveau.

Het is sinds begin deze week gelukt om veel water naar zee te spuien. Hierdoor zakt het peil in zowel het IJsselmeer als het Markermeer momenteel met ruim 10 centimeter per dag, meldt Rijkswaterstaat.

Op papier is de Waddenzee goed beschermd door internationale verdragen. Maar de praktijk is zeer weerbarstig. Dit stelt de Waddenacademie in een reflectie op het rapport De Europees- en internationaalrechtelijke status van de Waddenzee.

De chemische bedrijven op industriecomplex Chemelot lozen jaarlijks ongeveer 7.000 kilo plastics op de Ur, de beek die uitmondt in de Maas. Dat meldt Chemelot op basis van eigen onderzoek. Daarmee blijft het ruim binnen de norm die is gesteld in de watervergunning van Waterschap Limburg.

Na het hoogwater van de afgelopen dagen geeft Rijkswaterstaat vandaag een positieve prognose af. Ook de waterschappen zien dat de waterstandenpiek voorbij is. De waterstanden in de rivieren dalen en Rijkswaterstaat voorziet goede spuimogelijkheden voor het IJsselmeer en Markermeer.

De waterstand in het IJsselmeer zal naar verwachting iets dalen, omdat de mogelijkheden om water te spuien naar de Waddenzee toenemen, schrijft Rijkswaterstaat. Maar veel zal de daling niet zijn, want vanuit regionale systemen en de IJssel zal weer meer water worden aangevoerd - de waterstand in de Rijn bereikt bij Lobith in de nacht van zondag op maandag opnieuw een piek.

Het hoge water zorgt nog voor overlast in Noord-Holland en andere regio’s, maar ook in het buitenland. Afvoer van water moet met beleid, vanwege risico op inzakken van verzadigde taluds.

Zandsuppleties langs de kust zorgen ervoor dat Nederland beschermd blijft tegen de zee. Dat zand wordt gewonnen op de Noordzee, maar wat betekent dat voor de natuur? Om die vraag te beantwoorden, doet Stichting De Noordzee samen met andere partijen vijf jaar lang onderzoek naar de zeebodem.  

Twee pompexperts van Rijkswaterstaat vertrekken vandaag met twee noodpompen, drie vrachtwagens en een kraan naar het door wateroverlast getroffen noorden van Frankrijk. Zaterdag volgen waarschijnlijk nog eens twee noodpompen, zo meldt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. 

In Duitsland blijft aanhoudende regenval voor problemen zorgen, met name in het noordwesten van het land. Storm Henk zorgde in Nederland, maar ook in andere landen in Noordwest-Europa voor overlast en schade. In Limburg houden ze rekening met twee achtereenvolgende waterpieken in de Maas.